BlogKredyty frankowe

Wyrok TSUE w sprawie C-520/21 a sposób naliczania odsetek w sprawach frankowych

Obraz autorstwa fabrikasimf na Freepik

Wyrok TSUE w sprawie C-520/21 a sposób naliczania odsetek w sprawach frankowych

 

15 czerwca 2023 r. TSUE wydał przełomowy dla kredytobiorców frankowych wyrok. Stwierdził bowiem, iż w przypadku unieważnienia umowy kredytowej, bank nie może domagać się od konsumenta zwrotu żadnych kwot poza nominalnym zwrotem kwoty kapitału kredytu i odsetek, a w szczególności nie jest bankowi należne wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Jednocześnie TSUE stwierdził, iż z roszczeniem tego typu może wystąpić konsument-kredytobiorca.

TSUE poza rozstrzygnięciem kwestii wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, wypowiedział się również w kwestii sposobu naliczania odsetek w sprawach frankowych.

Dotychczas sądy orzekały zgodnie z uchwałą siedmiu sędziów Sądu najwyższego z 7 maja 2021 r., sygn. akt III CZP 6/21, zgodnie z którą odsetki można liczyć dopiero od momentu złożenia w sądzie przez kredytobiorcę oświadczenia o zapoznaniu się ze skutkami nieważności umowy. Powyższe Sąd Najwyższy zawarł w uzasadnieniu wyroku. Jako że uchwała została wydana przez SN w składzie siedmiu sędziów, sądy traktują ją wraz z uzasadnieniem jak zasadę prawną – tym samym pozbawiają kredytobiorców frankowych, którzy wygrali z bankami, ogromnych kwot z tytułu odsetek. Podkreślić należy, że obowiązek złożenia takie oświadczenia nie wynika z przepisów prawa unijnego – w tym dyrektywy 93/13, ani z orzecznictwa TSUE. Trudno zatem powiedzieć jaka była motywacja Sądu Najwyższego, który postawił interesy banków nad interesami konsumentów.

Z wyroku TSUE w sprawie c-520/21 wynika natomiast, że odsetki powinny być naliczane zgodnie z przepisami prawa, tj. od dnia wezwania do zapłaty, a konkretnie – od dnia następnego po dniu, w którym upłynął termin na dokonanie zapłaty, tym samym oczywiście poprawił sytuację kredytobiorców frankowych.

Main Slider
25 sierpnia 2023BlogZmieniające się warunki ekonomiczne, podział gruntu na mniejsze działki czy inwestycje infrastrukturalne podejmowane przez właścicieli mogą znacząco wpływać na wartość ziemi oraz budynków. W niektórych przypadkach wzrost wartości nieruchomości może wiązać się z obowiązkiem uiszczenia tzw. opłaty adiacenckiej. Dowiedz się, kiedy należy ją zapłacić i sprawdź, ile wynosi taki podatek. Czym jest opłata adiacencka? Termin „opłata adiacencka” odnosi się de facto do rodzaju lokalnego podatku nakładanego na właścicieli nieruchomości w przypadku, gdy ich posiadłości zyskują na wartości ze względu na określone działania lub inwestycje. Jest to instrument finansowy, który ma na celu wyrównanie korzyści uzyskanych przez posiadaczy gruntów bądź zabudowań w wyniku działań publicznych, np. budowy infrastruktury. Kiedy powstaje obowiązek uiszczenia opłaty adiacenckiej? Warto mieć świadomość, że nie zawsze zapłata opłaty adiacenckiej będzie obowiązkowa. Aby samorząd mógł domagać się uiszczenia takiego podatku od właściciela ziemi lub budynków, spełnione muszą zostać trzy konkretne warunki. 1. Przyczyna wzrostu wartości nieruchomości Sytuacja, w której obowiązkowy staje się podatek od wzrostu wartości nieruchomości, następuje wyłącznie pod warunkiem, że wpływ na zmianę jej ceny rynkowej miały: budowa urządzeń infrastruktury technicznej finansowana ze środków Skarbu Państwa, budżetu samorządu terytorialnego, Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi; scalenie i podział nieruchomości pierwotnie składającej się z kilku mniejszych działek oraz jej nowy podział, w wyniku którego rynkowa wartość gruntu wzrosła; podział nieruchomości – opłata adiacencka może powstać również na skutek samego rozdziału większego obszaru, np. gruntu rolnego na działki budowlane. 2. Przyjęcie przez radę gminy uchwały dotyczącej opłaty adiacenckiej Drugim niezbędnym warunkiem do ustalenia podatku od wzrostu wartości nieruchomości jest przyjęcie przez radę gminy odpowiedniej uchwały w tym zakresie. To władze lokalne podejmują decyzję o wprowadzeniu opłaty adiacenckiej na swoim obszarze administracyjnym oraz ustaleniu jej stawki. 3. Wydanie przez organ wykonawczy decyzji administracyjnej ustalającej wysokość opłaty Na mocy obowiązującej uchwały rady gminy, organ wykonawczy gminy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) ustala wysokość opłaty adiacenckiej dla konkretnej nieruchomości, przekazując jej właścicielowi odpowiednią decyzję administracyjną. Podkreślić należy, że aby podatek w formie opłaty adiacenckiej stał się obowiązkowy dla posiadacza gruntów lub zabudowań, spełnione zostać muszą łącznie wszystkie trzy powyższe warunki. Ile wynosi wysokość opłaty adiacenckiej? Lokalne władze w drodze uchwały decydują również o procentowej wysokości podatku, jednak muszą to zrobić w granicach wyznaczonych przez przepisy. Opłata za wzrost wartości nieruchomości nie może przekroczyć 30% kwoty, o którą na skutek wyżej opisywanych działań zwiększyła się rynkowa stawka za budynki lub ziemię. Ponadto, faktyczne podniesienie wartości nieruchomości musi zostać potwierdzone opinią niezależnego rzeczoznawcy majątkowego, co dla właścicieli stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed arbitralnymi decyzjami lokalnych samorządów. [...]
14 sierpnia 2023BlogW Kodeksie pracy od 7 kwietnia 2023 roku mamy instytucję tak zwanej okazjonalnej pracy zdalnej. Wszędzie tam, gdzie praca świadczona jest z biura lub w porozumieniach czy regulaminach wprowadzona została częściowo praca zdalna, jest możliwość skorzystania także z pracy okazjonalnej.   Sposób wnioskowania o okazjonalną pracę zdalną: Kto może wnioskować o okazjonalną pracę zdalną? Wnioskować o okazjonalną pracę zdalną może jedynie pracownik (inicjatywa leży po stronie pracownika a nie pracodawcy). Wniosek może być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Strony powinny uzgodnić miejsce świadczenia okazjonalnej pracy zdalnej (miejsce świadczenia okazjonalnej pracy zdalnej pracownik określa we wniosku). Wymiar okazjonalnej pracy zdalnej: Wymiar tego rodzaju pracy wynosi do 24 dni w roku kalendarzowym. Tutaj nasuwa się pytanie czy fakt, że przepisy weszły w życie w trakcie roku będzie miał wpływ na wymiar okazjonalnej pracy zdalnej w toku 2023 roku. Dobra wiadomość jest taka, że wejście przepisów w trakcie 2023 roku nie będzie miało wpływu na wymiar okazjonalnej pracy zdalnej. Czyli w roku 2023 pracownik będzie miał prawo wnioskować do pracodawcy o okazjonalną pracę zdalną w maksymalnym możliwym wymiarze, tj. do 24 dni. Podobnie, wykonywanie pracy w niepełnym etacie nie będzie miało wpływu na zmniejszenie wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej w skali roku kalendarzowego – w tym przypadku również wynosi ona do 24 dni. Czy pracodawca może wydłużyć wymiar okazjonalnej pracy zdalnej? Ustawa określa maksymalny wymiar tego uprawnienia. Niedopuszczalne jest wydłużenie wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej ponad 24 dni w akcie wewnątrzzakładowym (np. Regulaminie pracy). Zmiana pracodawcy w trakcie roku a wymiar okazjonalnej pracy zdalnej Informacja o liczbie dni wykorzystania okazjonalnej pracy zdalnej w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, powinna być zawarta w świadectwie pracy. Taka informacja pozwoli odpowiednio ustalić pozostałą dopuszczalną liczbę dni okazjonalnej pracy zdalnej do wykorzystania przez pracownika w danym roku. Niewykorzystane dni pracy okazjonalnej nie przechodzą na następny rok kalendarzowy. Czy pracodawca musi się zgodzić na wniosek pracownika o okazjonalną pracę zdalną? Decyzja co do wyrażenia zgody na wykonywanie przez pracownika okazjonalnej pracy zdalnej należy wyłącznie do pracodawcy. Przepisy nie wprowadzają w tym zakresie wiążącego charakteru wniosku pracownika w powyższym zakresie. Ważne: Do okazjonalnej pracy zdalnej nie trzeba: (1) tworzyć regulaminu pracy zdalnej ani zawierać porozumień o warunkach pracy zdalnej; (2) przekazywać dodatkowej informacji z art. 29 par. 3 KP; (3) zapewniać sprzętu, pokrywać ekwiwalentów, kosztów. Ponadto, pracodawca po udzieleniu pracownikowi okazjonalnej pracy zdalnej nie może z niej odwołać pracownika, czyli cofnąć tego pracowniczego uprawnienia. Stan na dzień: 14 sierpnia 2023 roku [...]
5 maja 2022BlogObecnie po zmianie przepisów do okresu zasiłkowego wliczamy okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności nie przekraczała 60 dni. Jest to duża zmiana w porównaniu z  przepisami obowiązującymi do końca roku 2021. Uprzednio  okres wynosił także 60 dni. Jednak do okresu zasiłkowego wliczane były okresy poprzedniej niezdolności do pracy co ważne spowodowanej tą samą chorobą. Ustawodawca wyeliminował z treści artykułu zapis o tym, że do okresu zasiłkowego zaliczają się okresy niezdolności do pracy spowodowane tą samą chorobą. Czyli nie ma już znaczenia jednostka chorobowa. Obecnie liczy się jedynie to czy między ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy okres nie przekracza 60 dni. Mówimy oczywiście o dniach kalendarzowych. Ważne: Do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła m.in.  w trakcie ciąży.  Podstawa prawna:   Art. 9 ust 2  Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 1999 Nr 60 poz. 636)   Data: 28 kwietnia 2022 r. [...]
30 marca 2024BlogPlanowanie i realizacja projektów związanych z budową wymaga ogromnego zaangażowania. Odpowiednia organizacja produkcji budowlanej i kierowanie procesami inwestycyjnymi często okazuje się kluczem do osiągnięcia sukcesu. Z tego powodu w artykule przyglądamy się podstawowym zasadom, jakich należy się trzymać – sprawdź, o czym pamiętać! 3 kluczowe aspekty organizacji procesu budowlanego i inwestycyjnego Warto poświęcić czas na planowanie, koordynację i monitorowanie działań związanych z kierowaniem budową, aby osiągnąć cele projektu w wyznaczonym czasie oraz budżecie. Organizacja procesu budowlanego i inwestycyjnego powinna skupiać się przede wszystkim na: zarządzaniu projektem i zespołem, optymalizacji prowadzonych działań, kontroli jakości oraz wydatków. Zarządzanie projektem oraz zespołem produkcji budowlanej W ramach opieki nad projektem należy uwzględnić m.in. harmonogram działań, zaopatrzenie w materiały, nadzór nad wykonawstwem oraz zarządzanie ryzykiem kierowanego procesu inwestycyjnego. Równie istotna jest organizacja pracy zespołów, w tym ekip odpowiedzialnych za wykonanie prac budowlanych. Powinny być dobrze przygotowane do wykonywania powierzonych zadań oraz mieć możliwość swobodnej komunikacji. Optymalizacja procesów budowlanych i inwestycyjnych Głównym celem jest identyfikacja i eliminacja zbędnych działań. Jednocześnie w organizacji produkcji budowlanej oraz kierowaniu procesami inwestycyjnymi ważne jest wykorzystanie nowoczesnych technologii. Przyczynią się do usprawnienia przebiegu inwestycji, skrócenia czasu jej realizacji oraz obniżenia kosztów. Kontrola jakości i wydatków Pamiętaj także o przygotowaniu się do regularnego monitorowania postępów prac, ich jakości oraz kosztów. Wdrażanie odpowiednich systemów kontroli daje możliwość szybkiego reagowania na ewentualne problemy. Zajmując się organizacją inwestycji budowlanej pamiętaj o przepisach prawa Niewątpliwie kierowanie budową wymaga znajomości wielu skutecznych praktyk zarządczych. Jednocześnie należy pamiętać o tym, aby w procesie organizacji produkcji budowlanej i procesów inwestycyjnych trzymać się przepisów związanych z budową. Wsparcie w tym zakresie może zapewnić radca prawny, który wyjaśni wszelkie zawiłe i niezrozumiałe kwestie. [...]
29 kwietnia 2022BlogOsoby z Ukrainy, które przekroczyły polską granicę od 24 lutego 2022 roku w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy mogą legalnie przebywać i pracować w Polsce. Okres to 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 z możliwością przedłużenia. Legalność pobytu w Polsce w takim przypadku jest potwierdzona przez Polską Straż Graniczną. Technicznie potwierdzenie następuje poprzez wbicie stempla w paszporcie lub innym dokumencie podróży. Może się także zdarzyć, że wjazd do Polski nie został zarejestrowany przez komendanta Straży Granicznej podczas kontroli granicznej. W takim przypadku obywatel Ukrainy powinien złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL nie później niż 90 dni od dnia wjazdu do Polski. Następnie pobyt zostanie zarejestrowany i będzie legalny. Po uzyskaniu statusu legalnego pobytu Ukraińcy otrzymują swobodny dostęp do polskiego rynku pracy. Zatrudniając osobę z Ukrainy z legalnym pobytem obecnie jedyną formalnością o jakiej musisz pamiętać będzie powiadomienie powiatowego Urzędu Pracy.  Powinien to być Urząd właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu zatrudniającego. Termin na powiadomienie to 14 dni od dnia podjęcia pracy. Takie powiadomienie powinieneś zgłosić w formie elektronicznej Poza tym odformalizowanym powiadomieniem pozostałe czynności przy zatrudnieniu pracownika z Ukrainy pozostają takie same jak przy zatrudnieniu obywatela polskiego. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r., poz.583) Data artykułu: 28 kwietnia 2022 r. [...]
18 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweZawieszenie spłaty rat kredytu w świetle wyroku TSUE w sprawie C-287/22   Polski sąd zadał pytanie prejudycjalne dotyczące zawieszenia spłaty kredytu frankowego W zakończonym 15 czerwca 2023 roku postępowaniu przed TSUE trybunał odpowiadał na następujące pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Warszawie XXVII Wydziału Cywilnego: „Czy w świetle zasady skuteczności i proporcjonalności art. 6 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 sprzeciwiają się takiej wykładni przepisów krajowych lub orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którymi sąd krajowy może – w szczególności ze względu na ciążące na konsumencie obowiązki rozliczenia się z przedsiębiorcą albo dobrą sytuację finansową przedsiębiorcy – nie uwzględnić wniosku konsumenta o zarządzenie przez sąd środka tymczasowego (zabezpieczenia powództwa) polegającego na zawieszeniu na czas trwania postępowania wykonywania umowy, która prawdopodobnie zostanie uznana za nieważną na skutek usunięcia z niej nieuczciwych warunków umownych?” Pytanie zadane zostało w postępowaniu toczącym się z powództwa konsumentów przeciwko Getin Noble Bank S.A. Kiedy zdaniem TSUE sąd powinien udzielić zabezpieczenia? W cytowanym wyroku TSUE stwierdził, że dyrektywa 93/13 „stoi na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nie pozwala sądowi rozpoznającemu sprawę co do istoty, właściwemu do dokonania oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego, na zarządzenie środków tymczasowych, takich jak zawieszenie postępowania egzekucyjnego, w sytuacji gdy zarządzenie takich środków jest konieczne do zagwarantowania pełnej skuteczności jego ostatecznego orzeczenia, ponieważ przepisy te mogą naruszać skuteczność ochrony zamierzonej przez wspomnianą dyrektywę”. W praktyce oznacza to, że jeżeli skuteczność orzeczenia tego wymaga, sąd rozpoznający sprawę powinien udzielić zabezpieczenia roszczeń konsumenta i zawiesić spłatę rat kredytu. Ponadto TSUE podkreślił, iż potrzeba zastosowania środka zabezpieczającego może zaistnieć z uwagi na długotrwałość procesu sądowego i postępującą w jego trakcie spłatę kredytu w kwotach przewyższających faktycznie należne, gdyby nieuczciwe postanowienia nie zostały wprowadzone do umowy. Co istotne, zdaniem TSUE, w przypadku uznania przez sąd, iż z uwagi na nieuczciwy charakter postanowień umowy, po których usunięciu umowa nie może dalej funkcjonować, oddalenie wniosku o udzieleniu mu zabezpieczenia w postaci zawieszenia spłaty rat kredytu, „uczyniłoby przynajmniej w części nieskutecznym ostateczne orzeczenie co do istoty sprawy. Takie prawomocne orzeczenie nie prowadziłoby bowiem do przywrócenia sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej znajdowałby się konsument w braku rzeczonego nieuczciwego warunku, zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 39 niniejszego wyroku, ponieważ zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami proceduralnymi jedynie część zapłaconej już kwoty mogłaby być przedmiotem tego ostatecznego orzeczenia”. Trybunał podkreślił także, iż nieudzielenie zabezpieczenia może skutkować koniecznością rozszerzenia powództwa o raty uiszczone w trakcie postępowania, a nawet wystąpienia z nowym powództwem, którego przedmiotem miałoby być uregulowanie miesięcznych rat, które nie były objęte pierwotnym powództwem. W szczególności TSUE podkreślił, że rozszerzenie powództwa w postępowaniu przed sądem II instancji, zatem nieuzyskanie zawieszenia spłaty rat kredytu  na czas postępowania niweczyłoby osiągnięcie celu dyrektywy 93/13, polegającego na przywróceniu poprzedniej sytuacji prawnej i faktycznej konsumenta. Nie sposób nie zgodzić się z argumentacją TSUE, w szczególności w świetle utrzymującej się w Sądzie Okręgowym w Krakowie linii orzeczniczej w zakresie zabezpieczenia roszczeń kredytobiorców frankowych. Czy konieczne jest dokonanie nadpłaty kredytu przez konsumenta? TSUE nie uzależnił zawieszenia spłaty kredytu od nadpłaty kapitału kredytu przez konsumenta. Wskazał jedynie, iż udzielenie zabezpieczenia wydaje się być w takim przypadku w szczególności uzasadnione. Podkreślił natomiast, iż odmówienie zawieszenia może spowodować pogorszenie jego sytuacji finansowej  do tego stopnia, że konsument ten nie będzie miał już możliwości wszczęcia niezbędnych działań w celu uzyskania zwrotu kwot, do których ma prawo na podstawie unieważnionej umowy, a dalej – uniemożliwić mu spłatę kolejnych rat kredytu przypadających na okres trwającego postępowania sądowego. To z kolei może skutkować podjęciem przez bank czynności na drodze postępowania egzekucyjnego i narazić konsumenta m. in. na utratę domu, na którym bank zabezpieczył się hipotecznie. [...]
1 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweKredyty hipoteczne charakteryzują się możliwością zaciągnięcia ich na długi okres czasu, najczęściej 20-30 lat. W tak długim terminie spłaty mogą wystąpić różne sytuacje życiowe – m. in. rozwód z małżonkiem współkredytobiorcą.   Co dzieje się z umową kredytową w przypadku rozwodu? W większości przypadków nie zajdą żadne zmiany w samej umowie kredytowej. Umowa kredytu jest stosunkiem prawnym trwalszym niż małżeństwo – jego modyfikacja wymaga zgody obydwu kredytobiorców oraz banku i to bank może w tej sytuacji sprawiać kłopoty. Po ustaniu małżeństwa byli małżonkowie – bez zmian – odpowiadają za dług wynikający z zawartej umowy solidarnie. Bank może zatem pozwać zarówno ich obydwoje, jak i jednego z nich. Jednym ze sposób na „pozbycie się” kredytu zaciągniętego z byłym małżonkiem jest spłacenie go w całości. Często jednak okazuje się to trudne lub niemożliwe, dlatego byli małżonkowie decydują się na sprzedaż nieruchomości i dokonanie przedterminowej całkowitej spłaty kredytu ze środków uzyskanych ze sprzedaży. Jeżeli jednak jeden z nich jest zdeterminowany, aby nieruchomość i kredyt utrzymać, najczęściej korzysta z pomocy rodziców lub innych bliskich, którzy przejmują dług byłego małżonka, tym samym wstępując w stosunek prawny wynikający z umowy kredytowej. Zastąpienie jednego z kredytobiorców jednym, czy dwoma innymi kredytobiorcami, może pozwolić na dalszą spłatę kredytu, jeżeli bank oceni negatywnie zdolność kredytową małżonka, którego wolą jest utrzymanie kredytu. I co dalej? Kto powinien wystąpić z roszczeniem do sądu? Jeżeli doszło do przejęcia długu jednego z kredytobiorców przez innego, uprawnionym do wystąpienia na drogę sądową będą osoby, które w chwili wystąpienia z roszczeniem posiadają status kredytobiorcy, a zatem w omawianym przypadku – kredytobiorca i jego rodzice. Zdarzają się jednak przypadki losowe i po stronie kredytobiorcy mogą zajść dalsze zmiany, np. wskutek śmierci jednego z kredytobiorców- rodzice wstępujący w miejsce byłego małżonka często są bowiem w starszym wieku. Co jeżeli jeden z kredytobiorców umrze? Długi podlegają dziedziczeniu – zasada ta nie ulega ograniczeniu w przypadku kredytów frankowych. Zarówno wierzytelność wynikające z umowy kredytu we frankach szwajcarskich, jak i dług z niej wynikający, również dziedziczeniu podlegają. Jeżeli zatem jeden z kredytobiorców zmarł przed wytoczeniem postępowania przeciwko bankowi, kwestie spadku po nim powinny zostać uregulowane przed rozpoczęciem działań przedprocesowych wobec banku, aby nie było wątpliwości również co do równoczesnego terminu wymagalności roszczenia wszystkich kredytobiorców. Rodzic w podeszłym wieku nie chce uczestniczyć w procesie sądowym. Czy można tego uniknąć? Rozwiązaniem sytuacji może być dokonanie przelewu wierzytelności z umowy kredytu frankowego na drugiego kredytobiorcę. Umowa taka nie musi zostać zawarta w szczególnej formie. Warto jednak rozważyć złożenie na niej podpisów notarialnie poświadczonych, aby uniknąć ewentualnych wątpliwości co do tożsamości osób ją zawierających. [...]
9 lutego 2024BlogNiedawno minął rok od chwili ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym RP ustawy o fundacjach rodzinnych, która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nową jakość w postaci fundacji rodzinnych. Do tej pory istniały one w takich krajach jak Malta, Liechtenstein, Austria, Szwajcaria. Czym jest fundacja rodzinna i jak ją założyć? Fundacja rodzinna – czym jest i po co ją tworzyć? Jakie korzyści daje fundacja rodzinna? Fundacja rodzinna to obok istniejącego już zarządu sukcesyjnego, kolejne prawne narzędzie, które umożliwi pomnażanie kapitału rodzinnego oraz międzypokoleniowe przekazywanie władzy i majątku oraz zarządzanie nim zgodnie z wolą fundatora. Stanowi odpowiedź na problemy związane z rozdrobnieniem struktury własnościowej w spółkach z uwagi na dziedziczenie. Fundacja rodzinna ma być pomocnym narzędziem w planowaniu sukcesji rodzinnych biznesów. Działanie fundacji rodzinnej można sprowadzić do poniższego: fundatorzy, będący zazwyczaj  nestorami rodzinnych biznesów, wnoszą do fundacji rodzinnej majątek (przykładowo udziały w firmie rodzinnej). Od tej pory jedynym właścicielem tego majątku jest fundacja rodzinna, która po wpisie do rejestru fundacji rodzinnych nabywa osobowość prawną. Fundacja rodzinna nie miałaby jednak racji bytu bez istnienia beneficjentów. Beneficjenci to osoby wskazane przez fundatora, które w różny sposób określony szczegółowo w statucie fundacji rodzinnej czepią korzyści z majątku fundacji rodzinnej. Należy pamiętać, że fundację rodzinną można utworzyć wyłącznie w następujących celach: gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Zgodnie z art. 2 ustawy o fundacjach rodzinnych, cel ten musi być sprecyzowany w statucie fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna –  jak założyć?  Fundacja rodzinna może być założona na dwa sposoby: Za życia fundatora – w akcie założycielskim fundacji rodzinnej sporządzonym przed notariuszem (obligatoryjna forma aktu notarialnego). Wtedy też  powstaje fundacja rodzinna w organizacji (do chwili jej zarejestrowania w sądzie rejestrowym). W tym wypadku możliwe jest współistnienie więcej niż jednego fundatora. W testamencie sporządzonym przed notariuszem (obligatoryjna forma aktu notarialnego). Fundacja rodzinna w organizacji powstanie dopiero po śmierci fundatora, z chwilą ogłoszenia testamentu. Oczywiście, w tym przypadku fundacja będzie mieć tylko jednego fundatora. W obu przypadkach konieczne jest zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych w terminie 6 miesięcy, od odpowiednio, daty sporządzenia aktu założycielskiego albo daty ogłoszenia testamentu. W innym przypadku fundacja rodzinna w organizacji ulegnie rozwiązaniu. Fundacja rodzinna musi posiadać nazwę. Nazwa fundacji może być dowolnie wybranym słowem, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie formy prawnej „Fundacja Rodzinna”. Nie jest wskazane przedzielanie zwrotu „Fundacja Rodzinna” innymi słowami np. „Fundacja Iksińskich Rodzinna”. Zwrot ten może być umieszczony zarówno przed, jak i po nazwie własnej fundacji rodzinnej. Dopuszcza się używanie w obrocie skrótu formy prawnej w postaci „F.R.” Dla prawidłowego funkcjonowania fundacji rodzinnej niezbędny jest dobrze skonstruowany statut.  Statut powinien określać cele i zasady funkcjonowania fundacji rodzinnej,  m.in. kompetencje i zasady działania organów fundacji rodzinnej, beneficjentów lub sposób ich określenia, przysługujące im uprawnienia oraz zasady jego zmiany. Treść statutu poza elementami obligatoryjnymi może być dowolnie kształtowana przez fundatora. Pozwala to na dużą elastyczność założeń fundacji, niekiedy nawet stojących w całkowitej sprzeczności z ustawowymi zasadami prawa spadkowego. I tak w statucie pojawić się mogą zapisy dające fundatorowi dowolnie wybrane przez niego uprawnienia i przywileje osobiste. Fundacja nie może istnieć bez majątku. Fundator musi wnieść majątek w minimalnej wartości 100.000,00 złotych (wkład na pokrycie funduszu założycielskiego). Majątek, który można wnieść do fundacji rodzinnej obejmuje wszelkiego rodzaju aktywa np. nieruchomości, środki pieniężne, papiery wartościowe, a także udziały, akcje, prawa wspólnika w spółkach handlowych. W związku jednak z faktem, że wniesienie majątku jest elementem koniecznym do zaistnienia przed chwilą rejestracji fundacji rodzinnej, co do zasady, biorąc pod uwagę cel powstawania fundacji rodzinnych (i wartość, także sentymentalną, wnoszonych do nich aktywów) najczęściej spotykaną sytuacją jest gotówkowe pokrywanie przez fundatora wkładu w minimalnej wysokości wymaganej prawem. Majątek faktyczny, którego ochronie przyświeca cel powstania fundacji, wnoszony jest do niej dopiero w chwili, kiedy status prawny fundacji rodzinnej jest pewny – a więc po dacie jej rejestracji. Fundacja rodzinna – rejestracja Rejestr fundacji rodzinnych (odrębny od Krajowego Rejestru Sądowego) prowadzony jest przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru następuje na urzędowych formularzach. Do wniosku o wpis do rejestru należy dołączyć: akt założycielski, ewentualnie protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu (obydwa w formie aktu notarialnego), statut, dowód ustanowenia organów z wyszczególnieniem składu osobowego organów, oświadczenie fundatora o wniesieniu mienia na pokrycie funduszu założycielskiego, dane adresowe oraz zgody na pełnienie funkcji członków organów fundacji rodzinnej (również członków zgromadzenia beneficjentów), a w przypadku członków zarządu również zaświadczenia o ich niekaralności. Wniosek podlega opłacie w wysokości 500 zł. Uprawnionym do zgłoszenia fundacji rodzinnej do rejestru jest fundator, a w przypadku fundacji rodzinnej powołanej w testamencie członkowie zarządu. W tym wypadku wniosek musi zostać złożony w terminie 6 miesięcy od powstania fundacji rodzinnej w organizacji (tutaj z chwilą ogłoszenia testamentu). Fundacje rodzinne powinny uzyskać także numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz wpis do rejestru gospodarki narodowej (REGON). Co istotne, inaczej niż w przypadku podmiotów rejestrowanych w KRS, nie nastąpi automatyczne nadanie numeru NIP i REGON fundacji rodzinnej wpisanej do rejestru fundacji rodzinnych, dlatego też należy pamiętać o samodzielnym złożeniu stosownych wniosków. Kogo trzeba wpisać w Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych? Fundacja rodzinna ma obowiązek zgłaszać (i aktualizować) informacje o swoich beneficjentach rzeczywistych.  Co zaskakujące, beneficjentami rzeczywistymi fundacji rodzinnej nie są wyłącznie je beneficjenci ale także jej fundatorzy i członkowie organów fundacji rodzinnej. W przypadku małoletnich beneficjentów do CRBR należy zgłosić również ich przedstawicieli ustawowych. Termin na zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych do CRBR wynosi 14 dni od daty utworzenia fundacji rodzinnej. Z uwagi na ożywioną dyskusję w doktrynie nt. rozumienia tego przepisu (czy jest to 14 dni od zawiązania fundacji rodzinnej czy od jej wpisu w rejestrze), należy przyjąć opcję bezpieczną czyli 14 dni od zawiązania fundacji rodzinnej, tym bardziej, że przed wpisem fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych konieczne będzie utworzenie dla niej rachunku bankowego, a wymogi poszczególnych banków w tym zakresie i tak zmuszać będą do zidentyfikowania beneficjentów rzeczywistych fundacji rodzinnej jeszcze przed jej zarejestrowaniem. [...]
1 marca 2021Blog / Covid
13 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweWyrok TSUE w sprawie C-520/21 – co z roszczeniami banków o bezumowne korzystanie z kapitału? Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiedział na pytanie warszawskiego sądu Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie w trybie odesłania prejudycjalnego zadał Trybunałowi następujące pytanie: „Czy art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich 1 , a także zasady skuteczności, pewności prawa i proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej przepisów krajowych, zgodnie z którą w przypadku uznania, że umowa kredytu zawarta przez bank i konsumenta jest od początku nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków umownych, strony oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych w wykonaniu tej umowy (bank – kapitału kredytu, konsument – rat, opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych) oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, mogą domagać się także jakichkolwiek innych świadczeń, w tym należności (w szczególności wynagrodzenia, odszkodowania, zwrotu kosztów lub waloryzacji świadczenia) z tytułu tego, że: spełniający świadczenie pieniężne został czasowo pozbawiony możliwości korzystania ze swoich pieniędzy, przez co utracił możliwość zainwestowania ich i osiągnięcia dzięki temu korzyści, spełniający świadczenie pieniężne poniósł koszty obsługi umowy kredytu i przekazania pieniędzy drugiej stronie, otrzymujący świadczenie pieniężne odniósł korzyść polegającą na tym, że mógł czasowo korzystać z cudzych pieniędzy, w tym mógł je zainwestować i dzięki temu uzyskać korzyści, otrzymujący świadczenie pieniężne czasowo miał możliwość korzystania z cudzych pieniędzy nieodpłatnie, co byłoby niemożliwe w warunkach rynkowych, wartość nabywcza pieniędzy spadła na skutek upływu czasu, co oznacza realną stratę dla spełniającego świadczenie pieniężne, czasowe udostępnienie pieniędzy do korzystania może zostać potraktowane jako spełnienie usługi, za którą spełniający świadczenie pieniężne nie otrzymał wynagrodzenia?” Zadane pytanie było szczególnie ważne dla większości kredytobiorców frankowych, ponieważ odpowiedź na nie mogła przełożyć się zarówno na rozstrzygnięcia w toczących się sprawach o unieważnienie umów frankowych, jak i sprawach wytoczonych przeciwko nich przez banki o przyznanie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Wielu kredytobiorców frankowych uzależniało wystąpienie z roszczeniem przeciwko bankom od wyroku wydanego przez TSUE. 15 czerwca 2023 roku TSUE orzekł, iż bankowi wynagrodzenie za korzystanie z kapitału nie przysługuje Zdaniem TSUE bank może żądać tylko zwrotu przekazanego kapitału kredytu oraz zapłaty odsetek liczonych od wezwania do zapłaty. Poza wyżej wymienionymi roszczeniami bankowi nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału, odszkodowanie, zwrot kosztów, czy waloryzacja świadczenia. TSUE stwierdził, że „wykładnia prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy, a tym samym otrzymania wynagrodzenia za korzystanie tego kapitału przez konsumenta, przyczyniłaby się do wyeliminowania odstraszającego skutku wywieranego na przedsiębiorców poprzez uznanie tej umowy za nieważną”. Co więcej – TSUE wprost stwierdził, że argumentacja banku, jakoby wskutek uznania jego roszczeń o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału za niedopuszczalne, konsument uzyskał „darmowy” kredyt stała w sprzeczności z przepisami dyrektywy 93/13. A co z roszczeniem kredytobiorcy frankowego wobec banku? Czy jemu należy się wynagrodzenie? Pytanie zadane zostało w sprawie wytoczonej przez kredytobiorcę frankowego przeciwko bankowi, w której kredytobiorca domaga się od banku wynagrodzenia za korzystanie z jego kapitału. TSUE stwierdził, że podstawowym założeniem dyrektywy 93/13 jest wywarcie odstraszającego skutku na przedsiębiorców stosujących nieuczciwe postanowienia w umowach zawieranych z konsumentami i zniechęcenie ich do stosowania takich praktyk w przyszłości. Powyższe dotyczy tylko przedsiębiorców o nie oznacza, że tego roszczenia wykraczające poza zwrot równowartość zapłaconych na rzecz banku kwot nie przysługuje kredytobiorcom – konsumentom. TSUE stwierdził bowiem, iż: „konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności”. Stabilność rynków finansowych wytłumaczeniem nieuczciwego działania banków? TSUE w wyroku z 15 czerwca 2023 r. wskazał, iż „argument dotyczący stabilności rynków finansowych nie ma znaczenia w ramach wykładni dyrektywy 93/13, która ma na celu ochronę konsumentów. Ponadto nie można dopuścić, by przedsiębiorcy mogli obejść cele realizowane przez dyrektywę 93/13 ze względu na zachowanie stabilności rynków finansowych. Do instytucji bankowych należy bowiem organizacja działalności w sposób zgodny z tą dyrektywą”. Banki nie mogą zatem zasłaniać się trudną sytuacją sektora bankowego, czy gigantycznymi stratami w sytuacji unieważnienia umowy kredytowej z uwagi na uznanie jej postanowień za nieuczciwe. Tym bardziej okoliczności te nie mogą przemawiać za uznaniem roszczeń banku o zrekompensowanie jego straty poniesionej wskutek stosowania niekorzystnych dla konsumenta postanowień. [...]
19 sierpnia 2022BlogJeżeli zakończyłeś zatrudnienie na podstawie umowy o pracę i nie podjąłeś kolejnego zatrudnienia. Nie posiadasz także statusu osoby bezrobotnej. Zastanawiasz się pewnie jak długo możesz korzystać jeszcze ze świadczeń z opieki zdrowotnej. Otóż osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego po zgłoszeniu do tego ubezpieczenia uzyskuje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Po zakończeniu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę prawo do świadczeń z opieki zdrowotnej ustaje po upływie 30 dni. Termin ten liczy się od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Będąc uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej możesz korzystać między innymi z badań i porad lekarskich,  leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego. Świadczenia mogą być udzielane przez placówki publiczne, niepubliczne, przez osoby wykonujące zawód medyczny. Jak również przez grupową praktykę lekarską lub grupową praktykę pielęgniarek i położnych. Gdy wspomniane wyżej jednostki i osoby zawarły umowę na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w danym zakresie z Narodowym Funduszem Zdrowia.   Pamiętaj: Jeszcze przez 30 dni  od dnia zakończenia umowy o pracę posiadasz prawo do darmowego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej. Podstawa prawna: art. 67 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (Dz.U. 2021.0.1285)   [...]
19 sierpnia 2022BlogPraca zdalna sprawdziła się w czasie pandemii. Obecnie nadal obowiązują uregulowania covidowe, które pozwalają na zlecanie pracy zdalnej. Niemniej jednak jest to przysłowiowe  jedno zdanie we wspomnianych przepisach covidowych. Obecnie ustawodawca prowadzi intensywne prace nad wprowadzeniem problematyki pracy zdalnej do Kodeksu pracy. Tym samym zostaną usunięte z Kodeksu przepisy o telepracy. Poniżej najważniejsze założenia postulowanych zmian o pracy zdalnej: Wprowadzenie definicji pracy zdalnej.  Będzie to wykonywanie pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika. W szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Opcje pracy zdalnej. Możliwość wprowadzenia pracy zdalnej od razu przy zawieraniu umowy o pracę, także w późniejszym terminie wykonywania pracy między stronami. Ponadto ustawodawca wprowadza tak zwaną pracę zdalną wykonywaną okazjonalnie do 24 dni w roku kalendarzowym. Przy okazjonalnej pracy zdalnej brak dodatkowych formalności poza komunikacją z pracodawcą. Uregulowanie zasad wykonywania pracy zdalnej. Pracodawcy zasadniczo będą zobowiązani do uregulowania zasad w porozumieniu ze związkami zawodowymi. Tam gdzie nie dojdzie do porozumienia ze związkami i tam gdzie związki nie działają trzeba będzie stworzyć regulamin pracy zdalnej. Regulamin taki powinien być przygotowany po konsultacji z przedstawicielami pracowników (tam gdzie nie mamy związków zawodowych). Jako pracodawca będziesz też zobowiązany do przygotowania dokumentów takich jak ocena ryzyka zawodowego dla pracy zdalnej, informacja BHP. Ponadto niezbędne będą procedury ochrony danych osobowych podczas pracy zdalnej. Obowiązek wykonywania pracy zdalnej na polecenie pracodawcy w szczególnych przypadkach.  Te szczególne przypadki to obowiązywanie stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu. Także gdy będzie to niezbędne ze względu na obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jednak tutaj mamy warunek o ile z przyczyn niezależnych od pracodawcy zapewnienie tych warunków w dotychczasowym miejscu pracy nie jest czasowo możliwe. Pracodawca zyska uprawnienie do kontroli w miejscu wykonywania pracy zdalnej. Kontrola wykonywania pracy przez pracownika w domu, warunków BHP oraz przestrzegania ochrony danych osobowych. Koszty pracy zdalnej. Jako pracodawca będziesz zobowiązany zapewnić pracownikowi materiały i narzędzia niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. Natomiast pracownik po uzgodnieniu będzie mógł korzystać z własnego sprzętu do pracy zdalnej. Jednak w takim wypadku należny mu będzie ekwiwalent. Pracodawca będzie musiał pokryć koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej. Może to być w ramach ustalonego ryczałtu miesięcznego. Zmiana formy przesyłania wniosków przez pracowników wykonujących pracę zdalną.  Wszystkie wnioski pracownika, dla których przepisy kodeksu wymagają formy pisemnej, np. wnioski o udzielenie czasu wolnego od pracy w zamian za pracę nadliczbową, będziesz mógł jako pracownik złożyć w postaci papierowej lub elektronicznej, zatem także drogą mailową. Powyżej znajduje się jedynie część proponowanych przez ustawodawcę zmian w zakresie pracy zdalnej. Bardziej szczegółowe informacje w tym zakresie znajdziecie w kolejnych artykułach na naszej stronie. [...]
3 kwietnia 2024BlogProcedury realizacji transakcji związanych z gruntami regulują odpowiednie przepisy. Wskazują one m.in., jakie dokumenty potrzebne są do sprzedaży nieruchomości gruntowej w 2024 roku. Jeśli planujesz zbycie działki, w artykule podpowiadamy, jak się do tego przygotować. Sprawdź, czy konieczne jest spisanie umowy przedwstępnej i co oprócz niej warto naszykować! Sprzedaż nieruchomości gruntowej 2024 – jakie dokumenty są potrzebne? Większość z nas rzadko uczestniczy w takich transakcjach, czego konsekwencją jest brak wiedzy związanej z wymaganiami w zakresie ich realizacji. Jeśli chcesz ją przeprowadzić bez pośrednika, zapoznaj się z aktualnymi w 2024 roku przepisami, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji w przyszłości. Jednocześnie skrupulatnie podejdź do kwestii przygotowania potrzebnych dokumentów. Wspomniana wcześniej umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości gruntowej jest tylko opcjonalna, natomiast na pewno będziesz musiał przygotować: akt własności gruntu, wypis z księgi wieczystej, wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku potwierdzające to zaświadczenie z urzędu. Jakie dodatkowe dokumenty mogą być wymagane przy sprzedaży nieruchomości gruntowej? Każdy przypadek jest inny. Lista potrzebnych do dopełnienia formalności będzie zależna m.in. od stanu prawnego działki. Wsparcie w tym zakresie możesz uzyskać u notariusza, który wyjaśni, jakie dokumenty należy przygotować. W niektórych przypadkach sprzedaż nieruchomości gruntowej wiąże się z koniecznością okazania m.in.: zaświadczenia o ewentualnych obciążeniach działki np. hipoteką oraz braku zaległości w płatności podatków, pozwolenia na budowę, jeśli zostało wydane, informacji z urzędu czy działka objęta jest Planem Urządzenia Lasu (PUL). Sprzedając nieruchomość dopilnuj wymaganych formalności Przeprowadzając taką transakcję, zadbaj o to, aby skompletować pełną, wymaganą przepisami dokumentację. Przedwstępna umowa sprzedaży nieruchomości gruntowej jest potrzebna głównie wtedy, gdy kupujący chce zarezerwować działkę w celu np. zorganizowania finansowania na jej zakup. Dużo ważniejsze jest przygotowanie innych dokumentów i w tym zakresie należy trzymać się procedur prawnych aktualnych w 2024 roku, w czym wsparcie może zapewnić radca prawny. [...]
1 czerwca 2023BlogKiedy odchodzi bliska osoba, pogrążeni w żałobie najczęściej nie myślimy o formalnościach związanych z jej majątkiem. Jednak gdy upłyną tygodnie lub miesiące, a emocje opadają, często na pierwszy plan wysuwa się sprawa dziedziczenia po zmarłym. Przyjęcie lub odrzucenie testamentu to decyzje, które mogą wpłynąć na naszą przyszłość finansową, dlatego wymagają dokładnego przemyślenia. Nierzadko dzieleniu majątku po najbliższym towarzyszą trwające wiele miesięcy spory między członkami jego rodziny, które trudno załatwić w polubowny sposób. Dowiedz się, kiedy warto skorzystać z sądowego stwierdzenia nabycia spadku i sprawdź, jak wszcząć sprawę w sądzie. Czym jest stwierdzenie nabycia spadku? Jak wynika z Kodeksu cywilnego, sąd na wniosek osoby mającej w tym interes w terminie nie szybszym niż 6 miesięcy stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Oznacza to, że osoby uprawnione do dziedziczenia ustawowego bądź testamentu stają się formalnymi właścicielami majątku pozostawionego przez zmarłego na mocy orzeczenia wydanego w sprawie. Procedura pozwala więc na prawne uregulowanie i prawomocne przekazanie należnych aktywów upoważnionym do sukcesji. Dokumentem, który potwierdza prawa do majątku po zmarłym, jest postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Po rozpoznaniu sprawy i uwzględnieniu wszelkich prawnych aspektów dziedziczenia, sąd podejmuje decyzję w formie postanowienia, potwierdzającego prawa do sukcesji konkretnych osób. Jak sądownie potwierdzić prawo do majątku? Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu lub mocy ustawy należy złożyć do wydziału cywilnego ostatniego właściwego dla miejsca zamieszkania spadkodawcy sądu rejonowego. Dokument powinien zawierać wszystkie niezbędne zapisy, w tym dane zmarłej osoby, sukcesorów, informacje dotyczące majątku, dokumenty potwierdzające śmierć i wszelkie testamenty lub umowy spadkowe. Na podstawie wniosku i dostarczonych dokumentów, sąd przeprowadzi ocenę, wydając końcowe postanowienie w sprawie, potwierdzając lub odrzucając prawa do dziedziczonego majątku. Warto pamiętać, że sąd nie może wydać stwierdzenia, uznającego nabycie spadku przed upływem 6 miesięcy od dnia jego otwarcia. Jest to termin ustawowy, w którym spadkobiercy mają prawo przyjąć lub odrzucić należne im udziały. Sprawa o nabycie spadku – kiedy warto złożyć wniosek? Podobnie jak poświadczenie dziedziczenia z testamentu, również sądowa sprawa o nabycie spadku pozwala uregulować prawne aspekty sukcesji oraz zabezpieczyć majątek spadkowy. Oprócz tego, że stwierdzenie nabycia spadku po 6 miesiącach od chwili śmierci spadkodawcy zapewnia spadkobiercom prawną pewność i potwierdza ich prawa do dziedziczonych aktywów, stanowi także skuteczny sposób na rozwiązanie ewentualnych konfliktów pomiędzy nimi. Dysponowanie stosownym orzeczeniem pozwala też uniknąć lub ograniczyć roszczenia innych osób do dziedziczonego po zmarłym majątku. Może ono okazać się niezbędne również wtedy, gdy osoba przyjmująca w ustawowym terminie 6 miesięcy spadek, planuje sprzedaż odziedziczonej w testamencie lub z mocy ustawy nieruchomości bądź firmy, uregulowanie długów i zobowiązań po zmarłym, rozwiązanie zawartych umów czy rozliczenie z instytucjami finansowymi. [...]
8 marca 2022BlogUmowa stanowi podstawowy dokument dla każdej spółki. Rozstrzyga się w niej najważniejsze kwestie, dotyczące chociażby reprezentacji, praw i obowiązków wspólników, zarządzania majątkiem czy likwidacji. To w umowie określa się przedmiot działalności spółki, wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość udziałów, czy czas jej trwania. Oczywiście zawarcie ważnej umowy spółki warunkuje jej utworzenie oraz wpis do Krajowego Rejestru Sądowego. Nie ma więc wątpliwości, że także zmiana umowy – która zawsze stanowi pokłosie zmian w organizacji samej spółki – jest niezwykle istotnym przedsięwzięciem, które zawsze powinno zostać przeprowadzone zgodnie z prawem. W przeciwnym wypadku wspólnicy mogą mieć poważne trudności z wdrożeniem swoich pomysłów i dalszym rozwojem działalności. Jak więc wygląda procedura zmiany umowy spółki w wybranych jej typach?   Zmiana umowy spółki komandytowej Aby zmiana umowy spółki komandytowej stała się faktem, konieczna jest zgoda na tę czynność wyrażona przez wszystkich wspólników. Aczkolwiek w umowie można przewidzieć mniej surowe warunki zmiany tego kontraktu, przykładowo poprzez zdefiniowanie podmiotowej większości niezbędnej do przeprowadzenia zmiany umowy spółki komandytowej. Zgoda ta może – i przeważnie tak się dzieje – przybrać formę uchwały, lecz nie ma takiego wymogu. W każdym przypadku zmiana umowy spółki komandytowej wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Po jego sporządzeniu można rozpocząć procedurę rejestracji zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym.   Zmiana umowy spółki jawnej Spółka jawna należy do jednej z najczęściej wykorzystywanych w praktyce działalności gospodarczej. W przypadku, gdy umowa spółki została zawarta w formie pisemnej – a jest to standardowe rozwiązanie – to także zmiana umowy spółki jawnej musi zostać przeprowadzona w tej formie. Także pisemnie wspólnicy powinni wyrazić swoją zgodę na zmiany. Jeżeli jednak umowa spółki została zawarta w formie aktu notarialnego – chociażby ze względu na wniesienie do spółki nieruchomości w charakterze wkładu wspólnika – w formie tej należy także zmienić umowę spółki. Pewnym ułatwieniem przy zmianie umowy omawianej tu spółki może okazać się skorzystanie z formularza S24. Dzięki niemu stosowne formalności można załatwić właściwie bez wychodzenia z domu. Jednak korzystając z tego rozwiązania, należy liczyć się z tym, że pozwala ono jedynie na przeprowadzenie standardowych zmian. Gdyby więc wspólnicy chcieli w poważniejszy sposób zreformować łączącą ich umowę spółki jawnej, warto wybrać tradycyjną ścieżkę.   Zmiana umowy spółki z o.o. Zmiana umowy spółki z o.o. możliwa jest tylko po podjęciu przez wspólników stosownej uchwały (wymóg aktu notarialnego). Określa się w niej jakie dokładnie zmiany mają zajść w umowie. Uchwałę tę podejmuje się podczas zgromadzenia wspólników – oczywiście po jego poprawnym zwołaniu oraz przeprowadzeniu. Kodeks spółek handlowych stanowi, że zmiana umowy spółki z o.o. możliwa jest tylko wówczas, gdy za stosowną uchwałą zostanie oddane co najmniej 2/3 głosów. Jeżeli jednak chodzi o istotną zmianę przedmiotu działalności spółki, Kodeks wymaga większości 3/4 głosów „za”. Należy przy tym pamiętać, że w samej umowie wspólnicy mogą określić bardziej restrykcyjne warunki jej zmiany. Wówczas mają one pierwszeństwo przed przepisami Kodeksu spółek handlowych. W przypadku, gdy doszło do zmiany umowy spółki z o.o., jej zarząd jest zobowiązany zgłosić ten fakt do Krajowego Rejestru Sądowego. Na dopełnienie tej formalności członkowie zarządu mają 7 dni, licząc od dnia powzięcia uchwały przez wspólników. Oczywiście przed dokonaniem wpisu, sąd bada poprawność i legalność przeprowadzenia samej procedury oraz wprowadzonych do umowy zmian. Błędy w tym obszarze mogą doprowadzić do odmowy rejestracji zmian.   Podsumowanie Bez względu na to, o umowę dokładnie jakiej spółki chodzi, procedura jej zmiany jest wymagająca. W jej ramach należy nie tylko przeanalizować, jakie dokładnie zmiany mają zostać wprowadzone do umowy, ale również poprawnie je zredagować oraz dopełnić wszelkich formalności związanych z procedurą zmiany. Dlatego w takich sprawach warto skorzystać z pomocy doświadczonych prawników. W naszej Kancelarii od wielu lat z powodzeniem świadczymy usługi prawne przy zmianach umów spółek – zarówno kapitałowych, jak i osobowych. Nasze wsparcie zawsze jest ściśle dostosowane do zgłaszanych potrzeb klientów, tak aby poprawnie przeprowadzone zmiany przysłużyły się do dalszego rozwoju spółki i prowadzonej w jej ramach działalności gospodarczej. [...]
11 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweWyrok TSUE w sprawie C-520/21 a sposób naliczania odsetek w sprawach frankowych   15 czerwca 2023 r. TSUE wydał przełomowy dla kredytobiorców frankowych wyrok. Stwierdził bowiem, iż w przypadku unieważnienia umowy kredytowej, bank nie może domagać się od konsumenta zwrotu żadnych kwot poza nominalnym zwrotem kwoty kapitału kredytu i odsetek, a w szczególności nie jest bankowi należne wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Jednocześnie TSUE stwierdził, iż z roszczeniem tego typu może wystąpić konsument-kredytobiorca. TSUE poza rozstrzygnięciem kwestii wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, wypowiedział się również w kwestii sposobu naliczania odsetek w sprawach frankowych. Dotychczas sądy orzekały zgodnie z uchwałą siedmiu sędziów Sądu najwyższego z 7 maja 2021 r., sygn. akt III CZP 6/21, zgodnie z którą odsetki można liczyć dopiero od momentu złożenia w sądzie przez kredytobiorcę oświadczenia o zapoznaniu się ze skutkami nieważności umowy. Powyższe Sąd Najwyższy zawarł w uzasadnieniu wyroku. Jako że uchwała została wydana przez SN w składzie siedmiu sędziów, sądy traktują ją wraz z uzasadnieniem jak zasadę prawną – tym samym pozbawiają kredytobiorców frankowych, którzy wygrali z bankami, ogromnych kwot z tytułu odsetek. Podkreślić należy, że obowiązek złożenia takie oświadczenia nie wynika z przepisów prawa unijnego – w tym dyrektywy 93/13, ani z orzecznictwa TSUE. Trudno zatem powiedzieć jaka była motywacja Sądu Najwyższego, który postawił interesy banków nad interesami konsumentów. Z wyroku TSUE w sprawie c-520/21 wynika natomiast, że odsetki powinny być naliczane zgodnie z przepisami prawa, tj. od dnia wezwania do zapłaty, a konkretnie – od dnia następnego po dniu, w którym upłynął termin na dokonanie zapłaty, tym samym oczywiście poprawił sytuację kredytobiorców frankowych. [...]
30 czerwca 2023BlogKażdemu zdarzają się okoliczności, na które nie mamy wpływu i które mogą utrudnić lub uniemożliwić wykonanie obowiązków zawodowych. W takich sytuacjach przychodzi nam z pomocą nowa regulacja urlopowa w Kodeksie pracy. Obecnie pracownicy mogą także skorzystać ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych. Najogólniej siłę wyższą można zdefiniować jako zdarzenie zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i do zapobieżenia. Liczba dni zwolnienia od pracy: Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin. Sposób wykorzystania wskazuje pracownik w pierwszym wniosku w danym roku kalendarzowym – wnioskując o wymiar dniowy albo godzinowy. Powody zwolnienia od pracy: Działanie siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem (jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność  pracownika). Wynagrodzenie: Za okres zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do 50% wynagrodzenia. Sposób i termin wnioskowania przez pracownika: Wniosek można zgłosić najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Nie ma informacji kiedy dokładnie. W związku z tym możemy przyjąć, że w razie potrzeby takiego zgłoszenia możemy dokonać także w trakcie dnia pracy. Nie ma też wskazanej formy w jakiej taki wniosek musi być zgłoszony. Więc można dopuścić postać ustną, papierową lub elektroniczną. Obowiązki Pracodawcy: Pracodawca po otrzymaniu zgłoszenia wniosku jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy i następnie odpowiednio skalkulować wynagrodzenie. Podstawa prawna: art. 1481 Kodeksu pracy [...]
7 marca 2023BlogPrawo reguluje dziś wiele aspektów związanych z nieruchomościami. Od kupna i sprzedaży, po ustanawianie hipotek i zastawów, aż po zajmowanie nieruchomości. W gąszczu przepisów oraz procedur łatwo można się pogubić. Dlatego warto skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć nieporozumień i szybko rozwiązać ewentualne problemy, takie jak np. eksmisja. Podpowiadamy, kiedy pomoc eksperta będzie najbardziej przydatna oraz wyjaśniamy, w jakich aspektach prawo własności nieruchomości rodzi najwięcej wątpliwości. Bezumowne zajmowanie nieruchomości a pomoc prawnika – co warto wiedzieć? Na początku trzeba zaznaczyć, że przepisy związane z nieruchomościami są regulowane w Polsce w kilku różnych aktach, do których zaliczamy m.in.: Kodeks cywilny, Ustawę Prawo budowlane, Ustawę o gospodarce nieruchomościami czy Ustawę o własności lokali. Nie każdy prawnik będzie specjalizował się w wymienionej tematyce. Wybierając się więc do kancelarii prawnej, warto sprawdzić, czy ma ona w swojej ofercie usługi związane z prawem własności nieruchomości. Wróćmy jednak do bezumownego zajmowania nieruchomości. To jedna z najbardziej spornych kwestii w tej tematyce. Dotyczy sytuacji, w której ktoś bez odpowiedniego tytułu prawnego lub zgody właściciela korzysta z jego mieszkania, działki, domu, czy nawet miejsca parkingowego. Czasami osoba łamiąca w ten sposób prawo jest nieświadoma swojego postępowania, ale zazwyczaj takie sprawy dotyczą celowego działania i wiążą się ze skomplikowanym postępowaniem. Bezprawne zajmowanie nieruchomości może mieć kilka negatywnych skutków dla osoby łamiącej prawo – przede wszystkim właściciel powinien żądać zaniechania naruszeń i przywrócenia danego miejsca do odpowiedniego stanu. Może również walczyć o wypłacenie wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości oraz odszkodowania. Niewiele takich spraw kończy się polubownie. Często potrzebne jest postępowania sądowe, a także eksmisja. Dlatego warto przed podjęciem jakichkolwiek kroków skonsultować się z prawnikiem. Eksmisja i inne aspekty prawa nieruchomości – kiedy zgłosić się do kancelarii? Przywrócenie posiadania nieruchomości to kolejne ze skomplikowanych zagadnień prawa. Najczęściej dotyczy sytuacji, w której lokatorzy (np. niepłacący najemcy) nie chcą opuścić mieszkania lub domu, który należy do innej osoby. Wtedy najczęściej konieczna jest eksmisja. Doświadczony prawnik odpowie na najważniejsze pytania, związane z tego typu działaniem oraz wskaże, co należy zrobić, by uzyskać wyrok eksmisji i odzyskać nieruchomość. Kancelaria może również pomóc w innych aspektach, obejmujących prawo własności nieruchomości. Porady prawnika warto zasięgnąć m.in. w przypadku badania stanu prawnego mieszkania przed jego zakupem. Ponadto, wsparcie specjalisty będzie przydatne w takich kwestiach, jak: zasiedzenie, zniesienie współwłasności, spór dotyczący granic nieruchomości, zmiana sposobu użytkowania, czy też uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Tematyka ta jest bardzo szeroka, dlatego warto wybierać prawników, którzy mają w swojej specjalizacji nieruchomości i mogą w tym obszarze wykazać się wiedzą i doświadczeniem. [...]
30 listopada 2022BlogZe sprzedażą gruntów wiąże się konieczność dopełnienia szeregu formalności, w tym przede wszystkim zachowania formy aktu notarialnego. Strony transakcji powinny również pamiętać o obowiązku rozliczenia się z fiskusem. W niektórych przypadkach trzeba będzie zapłacić podatek VAT. Kiedy sprzedaż gruntu jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług? Odpowiedź na to pytanie powinien poznać każdy sprzedający działkę. Kiedy sprzedaż gruntu podlega VAT? Analizując temat sprzedaży gruntów a VAT-u, w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i usług. Tym samym sprzedaż ziemi rolnej czy jakiegokolwiek innego gruntu będzie podlegać VAT tylko wówczas, gdy będzie miała ona charakter stałego źródła dochodu dla sprzedającego. Przeważnie chodzi tu o sytuacje, w których sprzedawca prowadzi działalność gospodarczą dotyczącą obrotu gruntami. W praktyce więc zawsze należy badać, czy sprzedaż działki nie ma charakteru profesjonalnego bądź zawodowego. Wszystko zależy od okoliczności konkretnego przypadku Jednak obrót gruntami może podlegać VAT także wtedy, gdy sprzedawca nie prowadzi własnej firmy zajmującej się obrotem ziemią – a więc np. gdy nie dopełnił stosownych formalności związanych z rejestracją działalności gospodarczej – a jego postępowanie faktycznie wypełnia wszystkie przesłanki prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego także ważną kwestią przy każdorazowym poszukiwaniu informacji odnoszących się do tematu „sprzedaż gruntów a VAT” jest precyzyjna analiza okoliczności konkretnego przypadku. Nie zawsze ogólne rady sprawdzają się w praktyce. Tym bardziej więc warto korzystać z profesjonalnych analiz przygotowywanych przez specjalistów od prawa podatkowego. Sprzedaż gruntów rolnych a VAT Argumentem na rzecz zawodowego charakteru sprzedaży gruntów może być podnoszenie ich wartości przed sprzedażą przez dodatkowe inwestycje, np. uzbrojenie działki czy dostosowanie do wymagań działalności rolniczej. Badając czy sprzedający nieruchomość nie powinien zapłacić podatku VAT, należy wziąć pod uwagę także kwestie reklamy. Oczywiście zamieszczenie jednorazowego ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości nie świadczy o profesjonalnym obrocie gruntami, jednak sugestie, że sprzedający zawodowo zajmuje się tego rodzaju działalnością, mogą dać fiskusowi podstawę do nałożenia na sprzedającego podatku od towarów i usług. Podatki przy sprzedaży gruntu Z punktu widzenia obowiązującego w Polsce systemu prawa podatkowego podstawowym podatkiem, który płaci się przy sprzedaży nieruchomości, jest podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Jego wysokość ustala się w stosunku do rynkowej wartości nieruchomości, najczęściej biorąc za podstawę kalkulacji cenę ustaloną przez strony. Od tej ceny notariusz ustala – a następnie pobiera od strony transakcji – podatek, który przekazuje do Urzędu Skarbowego. Jednak trzeba się liczyć z tym, że fiskus ma prawo w ciągu pięciu lat od dnia transakcji dokonać kontroli, w wyniku której ustali inną wartość podatku, stwierdzając np., że wartość rynkowa nieruchomości jest wyższa od przyjętej przez strony. W takich okolicznościach podatnik musi dopłacić brakującą kwotę. Chyba, że w grę wchodzi zwolnienie z opodatkowania, z którym mamy do czynienia m.in. w przypadku nabycia nieruchomości przez organizacje pożytku publicznego, jeżeli nabywają ją wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. [...]
30 września 2022BlogKwestie obliczania podatku są bardzo istotnym zagadnieniem dla każdego pracownika. Warto także znać wykaz zwolnień i ulg z jakich jako pracownik możesz skorzystać. Najczęściej wystarczy złożyć odpowiednie oświadczenie do pracodawcy. Poniżej znajduje się wykaz oświadczeń: Oświadczenie PIT – 2 na podstawie niniejszego oświadczenia pracodawca uwzględni miesięczną kwotę zmniejszającą podatek (obecnie 300 zł). UWAGA: Od 2023 roku będzie obowiązywał nowy wzór oświadczenia PIT-2. Wspomniany formularz od roku 2023 będziesz mógł składać pracodawcy dowolnym momencie roku. Nowy wzór PIT-2 będzie pozwalał także wskazać inne preferencje zasady liczenia podatku jak na przykład: podwyższone koszty uzyskania przychodu, rezygnację z autorskich kosztów uzyskania przychodu, wspólne rozliczenie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko, niepobieranie zaliczek w roku podatkowym ze względu na uzyskanie dochodów nieprzekraczających 30 000,00 zł . Będzie istniała także możliwość wycofania złożonego wcześniej oświadczenia lub wniosku przy wykorzystaniu nowego formularza PIT-2. Zwolnienie z podatku z tytułu wychowywania co najmniej 4 dzieci. Tzw. 0% PIT przysługuje rodzicom, których roczne dochody nie przekraczają 171 056, 00 złotych (dla dwójki rodziców). W przypadku osób samotnie wychowujących 4 dzieci  dochody nie przekroczą 85 528,00 zł. Zwolnienie z podatku w związku z przeniesieniem miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Pamiętaj, że aby skorzystać z ulgi suma przychodów objęta zwolnieniem podatkowym nie może przekroczyć w danym roku 85 528,00 zł. Ponadto wspomniane zwolnienie przysługuje Ci przez 4 kolejne lata. Jeżeli powróciłeś do Polski będziesz mógł skorzystać ze zwolnienia pod warunkiem, że uda Ci się udokumentować rezydencję podatkową w innym państwie przynajmniej przez 3 lata. Zwolnienie z podatku dochodowego PIT dla pracowników z uprawnieniami emerytalnymi. Ze zwolnienia mogą skorzystać kobiety (powyżej 60 roku życia) i mężczyźni (powyżej 65 roku życia). Osoby, które pomimo nabycia uprawnienia nie otrzymują m.in. emerytury lub renty rodzinnej: a) z KRUS, b) z ZUS, c) z mundurowych systemów ubezpieczeń. Ponadto pamiętaj, że suma przychodów objęta zwolnieniem podatkowym nie może przekroczyć w danym roku podatkowym 85 528,00 zł. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o  podatku dochodowym od osób fizycznych. [...]
26 lutego 2021Blog
16 grudnia 2022BlogZe spadkiem mogą się wiązać spore problemy. Wśród najczęściej spotykanych wymienia się konieczność uregulowania długów, których nie spłacił spadkodawca za swojego życia. Niekiedy powołani do spadku – chociażby z przyczyn osobistych czy czysto emocjonalnych – po prostu nie chcą dziedziczyć. Jednym sposobem na uchylenie się od tego prawa jest złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Jak tego dokonać? Spadek z długami – jak postąpić? Odrzucenie spadku jest decyzją, którą osoba powołana do spadku podejmuje najczęściej wówczas, gdy w skład spadku wchodzą długi – zwłaszcza wtedy, gdy ich wartość przekracza to, ile wart jest sam majątek, który ma podlegać dziedziczeniu. Oczywiście w takich wypadkach warto rozważyć także przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Rozwiązanie to polega na tym, że przyjmujący spadek odpowiada za długi zmarłego tylko do wartości odziedziczonego po nim majątku. Tu jednak trzeba liczyć się z tym, że nawet cały majątek wchodzący w skład masy spadkowej może zostać zlicytowany. Wszystko zależy od wartości majątku oraz wysokości zadłużenia. Przeliczenie długów spadkowych Z tego względu zrzeczenie się spadku z powodu zadłużenia, jakie ciążyło na zmarłym, warto poprzedzić odpowiednimi obliczeniami. Pozwolą one oszacować, z jakim dokładnie zadłużeniem mamy do czynienia, ile warta jest część majątku przypadająca danemu spadkobiercy, a tym samym czy przyjęcie spadku się opłaca. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że odrzucenie spadku jest swobodną decyzją powołanego do spadku. W żaden sposób nie musi się on z niej tłumaczyć bądź ją uzasadniać. Tu powstaje pytanie: jak zrzec się spadku? Jak zrzec się spadku? Oświadczenie o odrzuceniu spadku może zostać złożone na dwa sposoby: przed notariuszem lub przed sądem. Wybór ścieżki postępowania zależy od samego zainteresowanego, a więc powołanego do spadku. W praktyce najczęściej oświadczenia te składa się w ramach postępowania, którego celem jest poświadczenie dziedziczenia bądź stwierdzenie nabycia spadku. Cel tych procedur jest wspólny: ustalenie kto i w jakiej części dziedziczy spadek. Natomiast różnica pomiędzy nimi sprowadza się do organu, przed którym załatwia się formalności. Akt poświadczenia dziedziczenia sporządza notariusz, natomiast postanowienie stwierdzające nabycie spadku wydaje sąd po przeprowadzeniu postępowania nieprocesowego. Zrzeczenie się spadku zawsze następuje na mocy wyraźnie oświadczonej woli podmiotu powołanego do spadku (czy to na podstawie ustawy, czy też testamentu). Nigdy nie można domniemywać tego, że potencjalny spadkobierca chce odrzucić spadek. Poza tym oświadczenie to składa się raz i nie podlega ono zmianie. Nie można więc skutecznie zmienić decyzji o zrzeczeniu się spadku. Poza tym na złożenie omawianego tu oświadczenia powołany do spadku ma sześć miesięcy, licząc od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania. Może być to np. dzień, w którym dotarła do niego wiadomość o śmierci spadkodawcy bądź o odrzuceniu spadku przez bliższych krewnych. [...]
31 lipca 2023BlogOstatnie lata na rynku nieruchomości w Polsce to wzrosty nie tylko cen mieszkań, domów i działek. To także coraz częściej podwyżka czynszu najmu. Temat ten budzi wiele kontrowersji. Wynajmujący tłumaczą takie działanie zjawiskiem inflacji i wysokich rat kredytów, natomiast lokatorzy szukają sposobów na to, by nie płacić więcej za wynajem. Tłumaczymy, czy właściciel może podnieść czynsz przed końcem umowy, a jeśli tak to na jakich warunkach. Dowiesz się również, jakie prawa przysługują najemcy oraz czym jest wypowiedzenie wysokości czynszu. Umowa a podniesienie czynszu najmu Zgodnie z Kodeksem cywilnym, jeżeli umowa najmu została zawarta na czas określony, to wynajmujący może zaproponować najemcy dowolne warunki przedłużenia umowy, w tym również podniesienie czynszu najmu. Jednak jest to proces, który wymaga porozumienia obu stron. Najemca ma prawo zaakceptować lub odrzucić proponowane warunki, w tym podwyżkę czynszu najmu. Jeśli ich nie zaakceptuje, umowa najmu rozwiązuje się z upływem ustalonego okresu. Czy właściciel może podnieść czynsz w trakcie trwania umowy? Wspomniana umowa to podstawowy dokument regulujący relacje między najemcą a wynajmującym. Powinna ona precyzyjnie określać wszelkie warunki, w tym również opisywać takie kwestie, jak ewentualna podwyżka czynszu najmu. W Polsce zgodnie z przepisami prawa wynajmujący ma prawo podnieść opłaty za mieszkanie, jednak istnieją w tym aspekcie pewne ograniczenia. Nie zawsze wypowiedzenie czynszu najmu będzie możliwe. Zasady regulujące wypowiedzenie czynszu najmu W Polsce prawa każdego najemcy są chronione m.in. przez ustawę o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z nią, wynajmujący może zdecydować się na wypowiedzenie czynszu najmu jedynie w określonych sytuacjach. Przede wszystkim, należy zaznaczyć, że podwyżka czynszu najmu lub innych opłat zależnych od właściciela danej nieruchomości, nie może zostać przeprowadzona częściej niż raz na sześć miesięcy. Ponadto, termin, w którym wypowiedzenie wysokości czynszu nabierze mocy prawnej, powinien wynosić co najmniej trzy miesiące – dopiero po tym okresie wzrosną opłaty. Oba te warunki mają na celu zapewnienie najemcy czasu na przygotowanie się do ewentualnej podwyżki czynszu najmu oraz ograniczenie częstotliwości zmian w wysokości opłat. Co istotne, wynajmujący ma obowiązek dostarczyć wypowiedzenie czynszu najmu w formie pisemnej, pod rygorem nieważności takiego zawiadomienia. Nie może być to wiadomość e-mail, SMS, czy ustna rozmowa. Dopilnowanie tej formalności jest ważne, aby zapewnić możliwość udokumentowania procesu podniesienia czynszu najmu. Odpowiedź najemcy na podniesienie czynszu najmu Po otrzymaniu wypowiedzenia wysokości czynszu najemca ma dwa miesiące na podjęcie decyzji. W tym czasie do wyboru są trzy rozwiązania: zaakceptowanie wypowiedzenia czynszu najmu i nowej kwoty czynszu, zakwestionowanie tego, czy właściciel może podnieść czynsz w danej sytuacji przed sądem w specjalnym trybie, odrzucenie podwyżki czynszu najmu, co skutkuje zerwaniem umowy z zachowaniem okresu, wynoszącego minimum trzy miesiące, naliczanego od daty wypowiedzenia czynszu najmu. Co ważne, w przypadku sporu na temat tego, czy właściciel może podnieść czynsz, nowa stawka czynszu nie może zostać wprowadzona, dopóki sąd nie wyda wyroku korzystnego dla właściciela danej nieruchomości – to forma ochrony lokatorów, zapewniona przez obowiązującą ustawę. Ponadto, jeśli po wypowiedzeniu wysokości czynszu, nowa kwota czynszu przekracza limit 3% wartości odtworzeniowej lokalu w skali rocznej lub jest wyższa niż wspomniane 3%, wynajmujący powinien uzasadnić podniesienie czynszu najmu. Tutaj trzeba jednak pamiętać, że podwyżka, która nie przekracza procentowo inflacji z poprzedniego roku, nie wymaga dodatkowego uzasadnienia. Najem okazjonalny a podwyżka czynszu najmu Na koniec warto wspomnieć o coraz popularniejszej w Polsce formie wynajmu nieruchomości – najmie okazjonalnym. Czy właściciel może podnieść czynsz w takim przypadku podczas trwania umowy? Wszystko zależy od zapisów dokumentu. W praktyce zarówno wynajmujący, jak i najemca mają swobodę w ustalaniu warunków dotyczących podniesienia czynszu najmu. Kwestia wypowiedzenia wysokości opłat powinna być dokładnie uregulowana w podpisanej przez obie strony umowie. Wynajmujący musi określić częstotliwość i wysokość ewentualnego podniesienia czynszu najmu, a najemca, w przypadku akceptacji takiego umownego zapisu, i późniejszego skorzystania z tego uprawnienia przez wynajmującego, musi zgodzić się na te warunki. Jeśli wspomniane zasady nie zostaną w ten sposób ustalone, właściciel nie będzie mógł zdecydować się na wypowiedzenie czynszu najmu przez cały okres trwania umowy. Dlatego warto skorzystać z pomocy prawnika przy sporządzaniu takiego dokumentu, który zadba o to, by jego treść była kompletna i precyzyjna. [...]
7 sierpnia 2023BlogWynajem, dzierżawa lub użyczenie to przykłady relacji prawnej, umożliwiającej legalne używanie nieruchomości należącej do innej osoby. Prawo do korzystania z cudzej nieruchomości zostało obszernie opisane w kodeksie cywilnym oraz ustawie o ochronie praw lokatorów z 2001 roku. Dowiedz się, czym jest tytuł prawny do domu lub mieszkania, sprawdź jakie dokumenty go potwierdzają i zobacz, kiedy właściciel ma prawo dochodzenia roszczeń z powodu zajmowania jego lokalu przez inną osobę. Czym jest tytuł prawny do nieruchomości? W Polsce prawo do korzystania z domu, mieszkania lub lokalu użytkowego stanowiącego cudzą własność, określane jest jako tytuł prawny do tej nieruchomości. I choć samo pojęcie nie zostało usankcjonowane w aktach prawnych, analizując orzecznictwo sądów różnych instancji, można zauważyć, że prawo to dotyczy szerokiej grupy osób, obejmującej zarówno właścicieli, jak i najemców, ale także wszystkie osoby, którym użycza się nieruchomości w sposób dobrowolny i nieodpłatny. W praktyce nie posiadają go wyłącznie ci, którzy korzystają z nieruchomości bez odpowiednich dokumentów potwierdzających najem, dzierżawę bądź użyczenie lub robią to wbrew woli właściciela. Dokumenty potwierdzające prawo do korzystania z cudzej nieruchomości Choć prawo dopuszcza bezumowne korzystanie z cudzego lokalu, podstawę nadania tytułu prawnego do mieszkania bądź innej nieruchomości zwykle stanowi fakt posiadania jednego z dokumentów, takich jak m.in.: odpis aktu notarialnego, wypis z księgi wieczystej, umowa najmu, dzierżawy, użyczenia lub inna, decyzja administracyjna, postanowienie sądu. Jak widać, dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości może mieć formę umowy najmu lub dzierżawy. W tym przypadku właściciel zobowiązuje się udostępnić najemcy lub dzierżawcy lokal lub inną nieruchomość, natomiast druga strona ma obowiązek płacenia czynszu. Nieodpłatne korzystanie z mieszkania lub innej nieruchomości jest natomiast tym, co odróżnia najem lub dzierżawę od ich użyczenia– w tym ostatnim przypadku właściciel udostępnia nieruchomość drugiej stronie bez pobierania opłat (czyli bez pobierania czynszu – tzw. „odstępnego” przez właściciela). Tutaj możliwa jest nawet umowa zawarta w sposób dorozumiany, a więc bez zachowania formy pisemnej. Do powstania tytułu prawnego wystarczy fakt, iż użyczający wie o korzystaniu z nieruchomości przez inną osobę i nie wnosi sprzeciwu w tej kwestii. Tytuł prawny do mieszkania a dochodzenie roszczeń przez właściciela Jednak brak formy pisemnej umowy może rodzić szereg wątpliwości dotyczących tego, czy umowa użyczenia faktycznie została zawarta, czy korzystający z lokalu jedynie powołuje się na nią, w istocie zajmując nieruchomość bezprawnie. W tym ostatnim przypadku właściciel może domagać się wynagrodzenia za fakt, iż osoba wykorzystuje należące do niego pomieszczenie, mimo iż tytuł prawny do mieszkania w praktyce nie istnieje. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że jeśli posiadacz mieszkania przez długi czas akceptował fakt, iż ktoś zajmuje jego własność bez uiszczania żadnych opłat, skuteczne dochodzenie roszczeń może okazać się mocno utrudnione. Powyższe zasady dotyczą również innych nieruchomości niż nieruchomości lokalowe. [...]
2 grudnia 2022BlogPomiędzy najmem i dzierżawą zachodzą znaczne różnice. Tymczasem w mowie potocznej terminy te niekiedy błędnie traktuje się, jak synonimy. To z kolei może doprowadzić do zawarcia niewłaściwej umowy, której treść będzie negatywnie oddziaływać na nasze prawa. Jakie więc są różnice pomiędzy najmem i dzierżawą? Dzierżawa a najem – podobieństwa i różnice Zgodnie z Kodeksem cywilnym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Natomiast dzierżawa polega na tym, że wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Dzierżawa a najem różnią się tym, że w przypadku drugiej z tych umów pojawia się możliwość „pobierania pożytków” z rzeczy przez dzierżawcę. W praktyce różnica między najmem a dzierżawą jest najlepiej widoczna przy zastosowaniu tych umów do gruntów rolnych. W przypadku dzierżawy takich gruntów, dzierżawca może zbierać i sprzedawać płody rolne będące wynikiem uprawy gruntów. Jednocześnie warto podkreślić, że pożytki mogą mieć również charakter cywilnoprawny, przyjmując postać zysków z dzierżawy praw. Umowa najmu a dzierżawy Co do zasady zarówno najem, jak i dzierżawa może zostać zawarta w dowolnej formie. Jednak od tej zasady istnieje szereg – niezwykle istotnych z punktu widzenia obrotu – wyjątków. Przede wszystkim umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony. Analogiczne zasady stosuje się również do dzierżawy nieruchomości zawartej na okres ponad roku. Dodatkowo warto pamiętać o tzw. najmie okazjonalnym, przeznaczonym dla wynajmu nieruchomości na ściśle określony czas, przy zobowiązaniu do najemcy do opuszczenia lokalu po wygaśnięciu stosunku najmu. Umowa najmu okazjonalnego musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Nie ma przeszkód prawnych, aby z tej formy – dającej wysoką gwarancję bezpieczeństwa stronom – skorzystać także w innych przypadkach najmu lub dzierżawy. Wszystko zależy od woli zainteresowanych, ale zawsze – chociażby ze względów dowodowych – warto zadbać o to, żeby każda umowa najmu lub dzierżawy była przynajmniej stwierdzona pismem. Najem czy dzierżawa – co wybrać? Najem czy dzierżawa? To pytanie, które powinien zadać sobie każdy, kto chce oddać rzecz lub prawo do używania bądź chce z nich korzystać. Umowa najmu a dzierżawy ma wiele wspólnego, jednak trzeba pamiętać, że w praktyce różnice pomiędzy nimi sprowadzają się do nastawienia drugiej z nich na bardziej biznesowe wykorzystanie rzeczy bądź prawa objętego dzierżawą. Zawsze jednak dokonując wyboru pomiędzy tymi umowami, warto skonsultować się z doświadczonym prawnikiem od spraw cywilnych czy nieruchomościowych. Pozwoli to na przyjęcie optymalnego rodzaju kontraktu, dobrze zabezpieczającego interesy stron. [...]
9 czerwca 2022BlogUrlop wypoczynkowy przysługujący pracownikowi po powrocie z urlopu wychowawczego generalnie naliczamy proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym. Co ważne jednak musimy pamiętać o kilku istotnych wyjątkach. W art. 155 ze zn.2 Kodeksu Pracy mamy opisane zasady wpływu obniżenia wymiaru urlopu w danym roku kalendarzowym. Chodzi o powrót z nieobecności w pracy trwającej co najmniej jeden miesiąc. Mowa w tym przepisie także o powrocie z urlopu wychowawczego. Musimy mieć też na uwadze, że urlop wypoczynkowy po urlopie wychowawczym zależy od tego, czy okres nieobecności w pracy w związku z urlopem wychowawczym przypada przed nabyciem czy po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego. Poniżej 3 praktyczne przypadki: Pracownik rozpoczął urlop wychowawczy po nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego za dany rok. Następuje to z dniem 1 stycznia danego roku.  Pracownik wrócił do pracy w tym samym roku kalendarzowym czyli  jego wymiar nie ulega obniżeniu. Przykład: Pani Anna (umowa na czas nieokreślony) rozpoczęła urlop wychowawczy 05 stycznia 2022 roku. Czyli już po nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego za rok 2022. Pani ma prawo do 26 dni. W dniu 31 marca 2022 urlop wychowawczy został zakończony. Od dnia 01 kwietnia 2022 roku wróciła do pracy. W takim przypadku wymiar urlopu nie podlega obniżeniu i wynosi nadal 26 dni. Pracownik rozpoczął urlop wychowawczy po nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego za dany rok. Następuje to z dniem 1 stycznia danego roku. Natomiast powrót z urlopu wychowawczego Pracownika nastąpi w następnym roku kalendarzowym, wymiar urlopu wypoczynkowego za ten rok w którym nastąpił powrót zostanie ustalony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia pozostałego do końca roku. Przykład: Pani Hanna ma umowę o pracę na czas nieokreślony. Rozpoczęła urlop wychowawczy 06 stycznia 2021 i przebywała na nim do następnego roku czyli do 31 marca 2022 roku. W takim przypadku Pani Hannie za rok 2021 przysługuje urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze (np. 20 lub 26 dni w zależności od stażu).  Natomiast za rok 2022 urlop wypoczynkowy zostanie proporcjonalnie obniżony i będzie przysługiwał w wysokości 9/12 wymiaru. Pracownik w dniu nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego w danym roku przebywa już na urlopie wychowawczym i urlop ten trwa co najmniej cały rok nieprzerwalnie. W takim przypadku nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego za dany rok. Przykład: Pani Joanna (umowa o pracę na czas nieokreślony) przebywała na urlopie wychowawczym od 01 stycznia 2020 do 30 kwietnia 2022 roku. Za rok 2020 oraz 2021 nie nabyła prawa do urlopu wypoczynkowego. Natomiast za rok 2022 jej wymiar urlopu ulegnie proporcjonalnemu obniżeniu i wyniesie na pozostałą część roku 8/12 przysługującego jej wymiaru. Podstawa prawna:  Art. 155 ze zn. 1 i Art. 155 ze zn.2 Kodeksu Pracy Data: 13 maja 2022 r. [...]
26 sierpnia 2022BlogUstawodawca intensywnie pracuje nad wprowadzeniem zapisów o kontroli trzeźwości pracowników do Kodeksu pracy. Zgodnie z projektem ustawy jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.  Pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników. Mamy więc  jako pracodawca możliwość, a nie obowiązek wprowadzenia takich procedur. Kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia. Urządzenie powinno  posiadać ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Badanie polega na stwierdzeniu: braku obecności alkoholu w organizmie pracownika albo obecności alkoholu wskazującego na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Jako pracodawca możesz przetwarzać informacje o: dacie, godzinie i minucie badania oraz jego wyniku. Możesz przetwarzać i zachować protokół z badania tylko gdy jest stwierdzony stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Wspomniane dane mogą być przetwarzane wyłącznie w przypadku, gdy jest to niezbędne do zapewnienia ochrony dóbr. Jako pracodawca przechowujesz te informacje w aktach osobowych pracownika.  Okres przechowywania to  rok od dnia ich zebrania. Decydując się na wprowadzenie kontroli trzeźwości należy: wyznaczyć grupę lub grupy pracowników objęte kontrolą trzeźwości wyznaczyć sposób prowadzenia kontroli trzeźwości (rodzaj urządzenia, czas i częstotliwość badania) Jako pracodawca nie powinieneś dopuścić pracownika do pracy, jeżeli kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Nie możesz dopuścić także pracownika  gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się w jednym z wyżej wskazanych stanów. Informację dotyczącą podstawy niedopuszczenia pracownika do pracy przekazujesz pracownikowi do wiadomości. Jako pracodawca powinieneś podjąć następujące działania: dokonać stosownych zmian w obowiązującym układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy, ewentualnie w obwieszczeniu  poinformować pracowników w sposób przyjęty w zakładzie pracy o wprowadzeniu kontroli nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania w związku z zatrudnieniem pracownika objętego kontrolą trzeźwości powinieneś przekazać takiemu pracownikowi stosowne informacje przed pracą [...]
1 czerwca 2023BlogOddłużanie to temat, który w ostatnich latach zyskał na znaczeniu, zwłaszcza w kontekście problemów finansowych wielu osób. W 2023 roku coraz większa grupa konsumentów zmagających się z poważnymi problemami finansowymi zastanawia się, czy upadłość konsumencka może mieć dla nich pozytywne konsekwencje. Dowiedz się, jakie są warunki oraz koszty procedury oddłużeniowej i sprawdź, czy warto z niej skorzystać. Czym jest upadłość konsumencka? Niewypłacalność staje się coraz częstszym problemem Polaków. Ogłaszana przez sąd w stosownym postępowaniu upadłość konsumencka, która w 2023 roku stała się bardziej dostępna dzięki liberalizacji warunków, to procedura prawna, której konsekwencją jest oddłużenie osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji finansowej. Jest to forma ochrony dla konsumentów, którzy nie są w stanie uregulować swoich długów i spłacać kosztów wobec wierzycieli. Proces upadłościowy inicjuje skierowanie wniosku do sądu, który pod określonymi warunkami podejmuje decyzję na podstawie analizy sytuacji finansowej dłużnika. Ważnymi elementami procedury są: inwentaryzacja majątku dłużnika, zbycie majątku przez syndyka, opracowanie planu spłaty zadłużenia, określającego sposób oraz okres zaspokajania kosztów względem wierzycieli. Kto może ogłosić upadłość konsumencką? Zgodnie ze swoją nazwą procedura oddłużeniowa kierowana jest do konsumentów, co oznacza, że mogą z niej skorzystać wyłącznie osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej a ich koszty mają charakter prywatny. Dłużnik, wobec którego ma zostać ogłoszona upadłość konsumencka ze wszystkimi jej konsekwencjami, musi spełniać określone warunki, z których najistotniejsze to: fakt bycia osobą fizyczną – procedura upadłościowa nie dotyczy firm, spółek oraz innych podmiotów prawnych, znajdowanie się w stanie faktycznej niewypłacalności, który nie pozwala wywiązywać się z bieżących zobowiązań i kosztów, wykazanie przez dłużnika, że nie jest on w stanie spłacać swoich długów, brak prowadzonego w ciągu ostatnich 10 lat postępowania upadłościowego, którego konsekwencją było częściowe lub całkowite umorzenie długów. W celu wszczęcia postępowania dłużnik bądź jego wierzyciel składają stosowny wniosek do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania. Trzeba pamiętać, że nawet po liberalizacji warunków cała procedura pozostaje czasochłonna, a upadłość konsumencka powoduje konkretne konsekwencje, dlatego warto zapewnić sobie profesjonalną pomoc ze strony prawnika specjalizującego się w prawie upadłościowym. Łatwiej o upadłość konsumencką po 2020 roku Od 2020 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące prawa upadłościowego, mające na celu wprowadzenie łagodniejszej i bardziej przyjaznej procedury dla osób zmagających się z problemami finansowymi. Konsekwencją tych zmian jest zwiększenie częstotliwości ogłaszanych bankructw. W 2015 roku było to nieco ponad 2 000 przypadków, w 2019 – już 7 944, a w 2022 – aż 15 600. w 2023 roku można spodziewać się kolejnego wzrostu liczby upadłości konsumenckich, szczególnie biorąc pod uwagę niski koszt wniosku oraz łatwiejsze warunki oddłużania. Nowe przepisy umożliwiają skrócenie okresu trwania procedury upadłościowej oraz 3-letni plan spłaty wierzycieli. Okres ten może zostać wydłużony do maksymalnie 7 lat, jeśli sąd uzna, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest konsekwencją rażącego niedbalstwa ze strony dłużnika. Warto dodać, że przed zmianą przepisów takie osoby nie miały żadnej szansy na oddłużenie z zaległych kosztów. Automatyczne umorzenie długów może nastąpić pod warunkiem stwierdzenia przez sąd trwałej niezdolności do dokonywania jakichkolwiek spłat. Przesłankami ku temu mogą być np. podeszły wiek czy stan zdrowia dłużnika. Upadłość konsumencka w 2023 – koszty i konsekwencje Jednym z warunków poprawnego złożenia wniosku wszczynającego postępowanie, którego finałem ma być upadłość konsumencka, jest wniesienie opłaty w kwocie 30 zł – to jedyne koszty na rzecz Skarbu Państwa, które dłużnik ponosi w związku ze sprawą w 2023 roku. Choć orzeczenie o niewypłacalności może stać się dla osoby zadłużonej szansą na rozpoczęcie życia bez długów, warto wspomnieć również o konsekwencjach postępowania, takich jak m.in. likwidacja majątku, problemy z otrzymaniem kredytu czy brak możliwości swobodnego rozporządzania aktywami zaliczonymi do masy upadłościowej. [...]
3 marca 2021Blog
13 maja 2022BlogDyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158  dotyczy zapewnienia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym rodziców oraz opiekunów. Potocznie jest to tzw. dyrektywa work-​life balance. Państwa członkowskie mają czas na implementację założeń dyrektywy do swojego ustawodawstwa do 02 sierpnia 2022 roku. Najważniejsze zagadnienia zawarte we wspomnianej dyrektywie to między innymi: Prawo rodziców/opiekunów do czasu wolnego z powodu działania siły wyższej Państwa członkowskie mają wprowadzić niezbędne środki w celu zapewnienia, aby każdy pracownik miał prawo do czasu wolnego od pracy z powodu działania siły wyższej. Także w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, gdy niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. Państwa członkowskie mogą ograniczyć prawo pracownika do czasu wolnego od pracy z powodu działania siły wyższej do określonej ilości czasu przypadającej na rok lub na konkretny przypadek. Obecnie ustawodawstwo polskie w art. 167 ze zn. 2 KP przewiduje instytucję tzw. urlopu na żądanie. W takim przypadku pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Urlop opiekuńczy W rozumieniu omawianej dyrektywy oznacza urlop dla pracowników, który umożliwia zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia krewnemu lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym. Wymagają znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych, określonych przez poszczególne państwa członkowskie. Państwa członkowskie mają wprowadzić niezbędne środki w celu zapewnienia, aby każdy pracownik miał prawo do urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni roboczych w roku. Państwa członkowskie mogą określić dodatkowe szczegóły dotyczące zakresu i warunków urlopu opiekuńczego, zgodnie z prawem krajowym lub praktyką. Obecnie ustawodawstwo polskie w Ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wskazuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad m.in.: dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku np. nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły; chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat; innym chorym członkiem rodziny. Wydaje się jednak, że w tym przypadku ustawodawcy unijnemu chodzi o prawo do dodatkowych 5 dniu urlopu w związku z potrzebą sprawowania opieki. Do dyskusji pozostaje czy za taki urlop powinien być płaty lub ewentualnie czy pełna odpłatność powinna spoczywać na pracodawcy. Urlop rodzicielski Zapewnienie przyznania każdemu pracownikowi indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 4 miesięcy. Opcja do wykorzystania przed osiągnieciem przez dziecko określonego wieku. Ponadto w dyrektywie jest mowa o tym, żeby Państwa członkowskie zapewniły dwa miesiące urlopu rodzicielskiego nie podlegającego przeniesieniu. W związku z tym polski ustawodawca ma różne możliwości zapewnienia zgodności m.in. poprzez dodanie do obecnych 32 tygodni dodatkowych 8 tygodni. Ewentualnie wydzielenie z obecnych 32 tygodni 8 tygodni, które nie będą podlegały przeniesieniu na drugiego rodzica. Elastyczne zasady Zapewnienie przez Państwa członkowskie wprowadzenia niezbędnych środków w celu umożliwienia pracownikom prawa do korzystania z urlopu rodzicielskiego na elastycznych zasadach. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje już regulacje w zakresie elastyczności wykorzystania urlopu rodzicielskiego. Chodzi m.in. o: możliwość wykorzystania urlopu do ukończenia przez dziecko 6 lat, podział na części nie mniejsze niż 8 tygodni, w wyjątkiem ostatniej części dopełniającej do 32 tygodni. Pierwsza część urlopu musi następować po urlopie macierzyńskim i trwać minimum 6 tyg. Opcja odroczenia urlopu rodzicielskiego Fakultatywna opcja wprowadzenia okoliczności, w których pracodawca, po konsultacji przeprowadzonej zgodnie z prawem krajowym, układami zbiorowymi lub praktyką może odroczyć udzielenie urlopu rodzicielskiego o rozsądny okres. Powodem byłoby to, że korzystanie z urlopu rodzicielskiego we wskazanym okresie poważnie zakłóciłoby właściwe funkcjonowanie pracodawcy. Pracodawcy w takiej sytuacji powinni przedstawić na piśmie uzasadnienie takiego odroczenia urlopu rodzicielskiego. Urlop ojcowski Wprowadzenie przez dyrektywę prawa do wykorzystania 10 dni roboczych wyłącznie dla ojca dziecka, któremu to urlop przysługuje z okazji narodzin dziecka. Do decyzji państwa członkowskiego jest czy wykorzystanie wspomnianego urlopu będzie możliwe częściowo także przed narodzinami dziecka i na elastycznych zasadach. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje już instytucję urlopu ojcowskiego. Ze wspomnianego urlopu może skorzystać pracownik-ojciec wychowujący dziecko. Te same przepisy znajdą zastosowanie także w razie przysposobienia. Na wykorzystanie urlopu ojcowskiego pracownik ma obecnie 24 miesiące od momentu urodzenia się dziecka. Wymiar tego urlopu to 2 tygodnie, przy czym w okres ten wlicza się także święta czy weekendy i może być podzielony na 2 części. Elastyczna organizacja czasu pracy Możliwość dostosowania przez pracownika jego organizacji pracy, w tym przez wykorzystanie pracy zdalnej, elastycznych rozkładów czasu pracy lub zmniejszenie wymiaru czasu pracy. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie wprowadzają niezbędne środki w celu zapewnienia, aby pracownicy i opiekunowie posiadający dzieci do określonego wieku (co najmniej do 8 lat)mieli prawo do występowania z wnioskiem o elastyczną organizację pracy. Czas trwania takiej elastycznej organizacji pracy może być w rozsądny sposób ograniczony. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje w art. 142 KP, że na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Podstawa prawna:   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE Data: 15 marca 2022 r. [...]