Blog

Ulepszenia w lokalu mieszkalnym – jak je rozliczyć?

By 25 lipca 2023 No Comments
umowa najmu podstawy prawne

Osoba mieszkająca w wynajmowanym mieszkaniu może przeprowadzić prace lub zakupić sprzęty, których rezultatem może być zwiększenie wartości nieruchomości. Warto jednak pamiętać, że po zakończeniu umowy najmu, zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, należy te ulepszenia rozliczyć. Sprawdź, jakie modyfikacje zwiększają rynkową wartość lokalu i dowiedz się, jakie są możliwości ich rozliczania.

Umowa najmu – podstawy prawne

Podstawowym dokumentem regulującym prawa oraz obowiązki wynajmującego i najemcy jest umowa najmu. Jej treść musi być zgodna z postanowieniami Kodeksu cywilnego, który reguluje kwestie dotyczące wzajemnych relacji gospodarczych, do których bez wątpienia zalicza się wynajem mieszkania. Drugim aktem prawnym, który reguluje relacje na linii wynajmujący – najemca, jest obowiązująca od 2001 roku ustawa o najmie lokali i ochronie praw lokatorów, w której znajdują się zapisy dotyczące m.in. dokonywania ulepszeń w wynajmowanym mieszkaniu.

Czym są ulepszenia w ramach najmu lokali?

Modyfikacje oraz usprawnienia w lokalach mieszkalnych mogą być dokonywane zarówno w przypadku umów najmu zawieranych na czas określony, jak i bezterminowo. Poprzez ulepszenie rozumiane jest poniesienie przez najemcę nakładów, które finalnie zwiększają wartość lub funkcjonalność nieruchomości, a więc m.in.:

  • wykonanie istotnych prac modernizacyjnych,
  • zakup dodatkowego sprzętu,
  • usunięcie usterki lub awarii, która nie wchodzi w zakres obowiązków najemcy.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że do grupy tej zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów oraz przepisami k.c. nie są zaliczane drobne zakupy, ani bieżące prace związane z utrzymaniem lokalu, np. odmalowanie ścian, czy wymiana żarówki, uszczelki. Ustawodawca kwalifikuje je bowiem jako nakłady koniecznie, bez których mieszkanie będące przedmiotem najmu nie byłoby zdatne do użytku.

Rozliczanie ulepszeń w świetle przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów

W świetle obowiązujących przepisów prawa najemca oraz wynajmujący zobowiązani są do rozliczenia wydatków poniesionych na ulepszenie lokalu. Wynika to z faktu, że wykonane prace lub doposażenie nieruchomości powodują wzrost jej wartości rynkowej. Ochrona lokatorów, wynikająca z zapisów przywołanej wcześniej ustawy z 2001 roku, zakłada, że wynajmujący zrekompensuje najemcy poniesione koszty. Można tego dokonać na trzy sposoby:

  1. Lokator pozostawia właścicielowi ulepszenia za uzgodnioną opłatą.
  2. Najemca usuwa modyfikacje, przywracając lokal do stanu sprzed najmu.
  3. Ulepszenia przechodzą na rzecz właściciela, bez konieczności zwrotu kosztów.

Wybór sposobu rozliczenia pozostaje w kwestii stron, które mogą uregulować go w ramach osobnej umowy.

Dokonywanie ulepszeń w lokalu mieszkalnym a zgoda wynajmującego

Biorąc pod uwagę fakt, iż ewentualne modyfikacje mogą ingerować w wynajmowany lokal, kwestię ich wprowadzania najlepiej uregulować w umowie najmu. W tym przypadku ochrona praw lokatorów zwykle sprowadza się do zapisu, mówiącego o tym, że najemca może dokonywać ulepszeń zwiększających wartość nieruchomości wyłącznie za zgodą wynajmującego. Warto pamiętać również o tym, że samowolne dokonywanie usprawnień może w takim przypadku stanowić poważną przesłankę do rozwiązania umowy najmu.