Blog

Czy osoba całkowicie ubezwłasnowolniona może dziedziczyć majątek?

By 1 maja 2023 30 czerwca, 2023 No Comments
dziedziczenie spadku

Prawo spadkowe szczegółowo określa zasady regulujące kwestie przekazywania majątku po zmarłym. W przypadku osób ubezwłasnowolnionych w stopniu całkowitym, wobec których nie zastosowano wydziedziczenia, a które często nie są w stanie mieszkać same i nie mogą zarządzać swoimi sprawami, sytuacja staje się dość skomplikowana. Dowiedz się, czy ograniczona zdolność do czynności prawnych może wpływać na dziedziczenie.

Zdolność prawna, a zdolność do czynności prawnych

W polskim porządku prawnym instytucja całkowitego ubezwłasnowolnienia może zostać zastosowana w przypadku osoby niezdolnej by np. samodzielnie mieszkać, czy zarządzać swoimi finansami. Jednocześnie prawo umożliwia ustanowienie opiekuna lub kuratora dla kogoś takiego. Jego podstawowym zadaniem jest reprezentowanie ubezwłasnowolnionego i podejmowanie w jego imieniu decyzji, mających jak najlepiej chronić jego interesy.

Warto w tym miejscu wskazać uwagę na fakt, iż osoba ubezwłasnowolniona nie ma zdolności do wykonywania czynności prawnych, natomiast zachowuje zdolność prawną. Ta subtelna różnica okazuje się mieć znaczenie fundamentalne. Człowiek nawet po ubezwłasnowolnieniu nadal może być podmiotem praw i obowiązków. To z kolei oznacza, że może m.in. odziedziczyć nieruchomość po zmarłym i w niej mieszkać, inaczej niż w przypadku całkowitego wydziedziczenia. Co istotne, prawo to dotyczy zarówno dziedziczenia ustawowego, jak i testamentowego.

Zarząd majątkiem osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej

Zasadne natomiast wydaje się inne pytanie: skoro zastanawiamy się, czy osoba ubezwłasnowolniona może mieszkać sama, to czy będzie w stanie rozsądnie zarządzać odziedziczonym przez siebie majątkiem? I w jaki sposób utrata zdolności do czynności prawnych – choć nie jest wydziedziczeniem – wpływa na swobodę rozporządzania spadkiem?

Biorąc pod uwagę fakt, że decyzje podejmowane po ubezwłasnowolnieniu nie mają mocy prawnej, taki spadkobierca musi mieć ustanowionego opiekuna prawnego, który w jego imieniu sam będzie zarządzać spadkiem. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż na wszystkie istotne decyzje dotyczące majątku osoby ubezwłasnowolnionej, przekraczające tzw. zwykły zarząd, takie jak:

  • nabycie, zbycie lub dzierżawa nieruchomości,
  • kupno bądź sprzedaż przedsiębiorstwa zarobkowego,
  • dokonywanie darowizn,
  • zrzeczenie się dziedziczenia, całkowite wydziedziczenie bądź sporządzenie testamentu,
  • poręczenia lub przyjęcia cudzych długów,
  • przekazanie przez opiekuna zarządzania majątkiem komuś innemu,

jej prawny opiekun – niezależnie od tego, czy mieszka razem z nią czy osobno – musi uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego, zgodnie z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Osoba ubezwłasnowolniona a udział w sprawie spadkowej

W toku postępowania spadkowego interesy spadkobiercy bez zdolności do czynności prawnych, który nie uległ wydziedziczeniu reprezentowane muszą być przez prawnego opiekuna bądź powołanego w tym celu pełnomocnika. Dotyczy to zarówno procedury o stwierdzenie nabycia spadku, jak i jego podziału. Doświadczony prawnik z pewnością będzie cennym wsparciem w sprawie spadkowej, chroniąc osobę ubezwłasnowolnioną, która mieszka sama lub z opiekunem przed takimi zagrożeniami jak wydziedziczenie całkowite czy naruszenie jej majątkowych praw przez pozostałych spadkobierców.

Main Slider
10 czerwca 2022BlogW dniu 06 czerwca 2022 r. ukazał się na stronie Rządowego Centrum Legislacji  projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i kilku innych ustaw. Ilość proponowanych zmian kodeksowych jest bardzo duża i wynika głównie z obowiązku wdrożenia dyrektywy tzw. work life-balance. oraz dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (nr 2019/1152). Planowany termin wejścia w życie  ustawy był na sierpień 2022 r. Do chwili obecnej ustawa nie została uchwalona. Należy mieć na uwadze, że po konsultacjach i pracach parlamentarnych jej zapisy mogą jeszcze nieznacznie ulec zmianie. Poniżej przegląd proponowanych zmian w zakresie dodatkowych dni wolnych oraz umowy na okres próbny i czas określony. Zwolnienie z pracy z uwagi na siłę wyższą w wymiarze 2 dni. Pracownik uzyska prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym.  Powodem będzie działanie siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. Pracownik za taką nieobecność zachowa prawo do wynagrodzenia w wysokości 50% wynagrodzenia. Urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni. Wspomniany wymiar będzie przysługiwał w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny.  Bądź zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Możliwość wydłużenia umowy na okres próbny o maksymalnie 1 miesiąc. W projektowanych zmianach przewidziano m.in.  możliwość jednokrotnego wydłużenia okresów ich trwania o maksymalnie 1 miesiąc w przypadkach uzasadnionych rodzajem wykonywanej pracy. Wypowiedzenie umowy na czas określony – obowiązek wskazania przyczyny. Pracodawca będzie zobowiązany wskazać przyczynę w oświadczeniu o wypowiedzeniu takiej umowy skierowanym do pracownika. Powyżej wskazane propozycje zmian to tylko ich niewielka część. Więcej informacji znajdziesz tutaj. Aktualizacja: 19 sierpnia 2022 r. [...]
2 lutego 2024BlogNagminnym problemem wielu pracodawców stało się przechodzenie pracowników na L4 praktycznie z chwilą otrzymania przez nich od pracodawcy wypowiedzenia umowy o pracę. Co jednak w sytuacji, kiedy pracownik przebywa już na zwolnieniu chorobowym? Czy w takiej sytuacji dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy o pracę? Zwolnienie lekarskie ochroną przed wypowiedzeniem – czy zawsze? Zwolnienie lekarskie w znakomitej większości chroni przez wypowiedzeniem umowy o pracę. Wynika to z art. 41 Kodeksu Pracy, który stanowi, że: „Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.” Nie ulega wątpliwości, że L4 zakwalifikujemy jako usprawiedliwioną nieobecność pracownika. Zwrócić należy jednak uwagę na ostatnią część wskazanego artykułu Kodeksu Pracy: „(…) jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia”. Co to oznacza? O jakim okresie mowa? Długotrwałe L4 nie zawsze korzystne Jak długo więc należy przebywać na zwolnieniu lekarskim, aby pracodawca mógł w pełni zgodnie z prawem wypowiedzieć umowę o pracę? To zależy przede wszystkim od stażu pracy danego pracownika, ale u konkretnego pracodawcy. Co do zasady lepiej chronieni są pracownicy z dłuższym stażem pracy. Pierwsza sytuacja dotyczy pracowników zatrudnionych krócej niż 6 miesięcy u danego pracodawcy. W takiej sytuacji pracownik może stracić pracę już po trzech miesiącach przebywania na zwolnieniu lekarskim. Co więcej, może to nastąpić bez zachowania okresu wypowiedzenia, co oznacza, że w praktyce może to nastąpić w dniu otrzymania przez pracownika dokumentu z wypowiedzeniem umowy o pracę. Nieco lepiej kształtuje się sytuacja pracowników zatrudnionych dłużej niż 6 miesięcy u danego pracodawcy. W takich przypadkach pracodawca może zwolnić pracownika (bez wypowiedzenia), jeśli jego niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące. Lepsza ochrona dla rodziców i chorych zakaźnie Powyższe zasady dotyczące rozwiązania umowy o pracę w okresie trwania niezdolności do pracy nie mają zastosowania dla dwóch grup pracowników: Wobec pracownika nieobecnego w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, Wobec pracownika nieobecnego w pracy z powodu odosobnienia ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku. Powrót z L4 chroni przed rozwiązaniem umowy ale nie przed wypowiedzeniem Powrót do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności sprawia, że pracodawca nie będzie mógł rozwiązać umowy o pracę zgodnie z art. 53 Kodeksu pracy (bez wypowiedzenia) nawet jeśli w dość nieodległym czasie pracownik ponownie nie będzie stawiał się do pracy z innych przyczyn (np. urlop wypoczynkowy). Powrót do pracy nie chroni jednak pracownika przed wypowiedzeniem mu umowy w normalnym trybie (zarówno z przyczyn leżących po stronie pracownika jak i przyczyn nieleżących po stronie pracownika). Wypowiedzenie umowy o pracę można wręczyć już pierwszego dnia stawienia się pracownika do pracy po usprawiedliwionej nieobecności w związku z chorobą. Należy jednak pamiętać, aby wypowiedzenie spełniało przesłanki wskazane w Kodeksie pracy i było należycie uzasadnione – w przeciwnym wypadku pracodawca narazi się ma ryzyko roszczeń pracowniczych dotyczących rozwiązania umowy o pracę. Jestem na L4, ale chcę złożyć wypowiedzenie – czy mogę? Przywileje strony pracowniczej w stosunku pracy przejawiają się między innymi większą elastycznością przepisów. Pracownik więc może w każdym momencie pozostawania na zwolnieniu chorobowym złożyć pracodawcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Co więcej, swojego stanowiska nie musi w ogóle uzasadniać. W takiej sytuacji bieg terminu wypowiedzenia biegnie zgodnie z treścią łączącej strony umowy o pracę lub Kodeksu pracy (rozpoczyna się w trakcie zwolnienia chorobowego). Zwolnienie chorobowe nie wydłuży okresu wypowiedzenia, a po ustaniu okresu wypowiedzenia świadczenia z FUS (o ile do tej pory wypłacał je jeszcze pracodawca) będzie wypłacał ZUS. [...]
13 lutego 2023BlogTrudno w ostatnich latach wymienić rok, w którym nie doszłoby do znaczących zmian w prawie. W wielu obszarach wiedzę na temat obowiązujących przepisów trzeba aktualizować na bieżąco. Nie inaczej jest w przypadku roku 2023, który przyniósł mnóstwo nowinek, obejmujących m.in.: prawo pracy, zasady rozliczania składek czy zmiany w podatkach. Przedsiębiorcy muszą szybko dostosować się do wprowadzonych regulacji. Przygotowaliśmy artykuł, w którym informujemy o najważniejszych zmianach. Co zmienia się w prawie pracy w 2023 roku? Dziś coraz częściej konieczne jest dopasowywanie obowiązujących przepisów prawa do rozwoju technologicznego i dynamicznie zmieniającego się stylu życia. Pojęcia, które jeszcze kilka lat temu nie miały żadnego znaczenia, obecnie są jednymi z najważniejszych trendów w gospodarce. Mowa w tym przypadku np. o pracy zdalnej. Wiele firm zdecydowało się na takie rozwiązanie w celu obniżenia kosztów i zwiększenia wydajności. Z tego też powodu w 2023 roku zmieniło się prawo pracy. Wprowadzono zarówno nowe regulacje formalne (usunięcia przepisów dotyczących telepracy, uregulowanie kwestii zawierania umów), jak i praktyczne, polegające np. na konieczność zapewnienia pracownikowi, który wykonuje zawodowe obowiązku z domu, niezbędnych materiałów czy narzędzi pracy. Co istotne, według nowych przepisów pracownik musi wyrazić zgodę na świadczenie pracy w formie zdalnej. Będzie ona możliwa na stałe, w modelu hybrydowym lub okazjonalnie. Co warto wiedzieć o kontroli trzeźwości i nowych urlopach w 2023? Nowinek w przepisach jest więcej. Zmiany prawa pracy w 2023 roku dotkną również badania trzeźwości pracowników. Każda firma będzie mogła przeprowadzić kontrolę w miejscu pracy, jeśli okaże się to niezbędne do zagwarantowania ochrony zdrowia i życia osób zatrudnionych lub postronnych, czy też ochrony mienia. Do badań można wykorzystać alkomat – nie trzeba pobierać krwi. Podobne zasady będą obowiązywały w przypadku kontroli na obecność innych środków odurzających. Jeszcze w roku ubiegłym wprowadzono w państwach członkowskich UE tzw. dyrektywę work-life balance, której przepisy wejdą w życie w 2023 roku. Nowe regulacje dotyczą przede wszystkim urlopów – np. dodatkowe 2 dni wolnego będą przysługiwały każdemu pracownikowi z powodu działania „siły wyższej”, a 5 dni urlopu należne będzie w ramach opieki nad chorymi członkami rodziny. Wydłuży się również czas trwania urlopu rodzicielskiego. Jakie zmiany w podatkach czekają przedsiębiorców w 2023 roku? W najbliższym czasie właściciele firm szczególną uwagę powinni zwrócić na rozliczanie składek. W 2023 roku czekają ich aż dwie podwyżki. Od 1 stycznia minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 3 490 zł. Zmieni się ono już w lipcu, kiedy wzrośnie do 3 600 zł. Wpłynie to oczywiście na podstawę składki na ubezpieczenia społeczne. Warto również pamiętać o tym, że od początku roku każdy przedsiębiorca powinien posiadać profil użytkownika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Ponadto od 2023 roku konieczne jest rozliczanie składek zdrowotnych za rok poprzedni, które może wiązać się z dopłatą lub zwrotem nadpłaconych kwot. Przedsiębiorcy muszą w tej sprawie złożyć w ZUS odpowiedni dokument. Zmiany w podatkach na tym jednak się nie kończą. Szereg nowych regulacji dotknie także CIT, PIT i VAT. Najważniejsze nowości to m.in.: uchylenie przepisów o ukrytej dywidendzie, zawieszenie podatku minimalnego, likwidacja obowiązku złożenia informacji PIT/WZ, czy też odroczenie wejścia w życie zmian w limitach płatności gotówkowych. [...]
14 sierpnia 2023BlogW Kodeksie pracy od 7 kwietnia 2023 roku mamy instytucję tak zwanej okazjonalnej pracy zdalnej. Wszędzie tam, gdzie praca świadczona jest z biura lub w porozumieniach czy regulaminach wprowadzona została częściowo praca zdalna, jest możliwość skorzystania także z pracy okazjonalnej.   Sposób wnioskowania o okazjonalną pracę zdalną: Kto może wnioskować o okazjonalną pracę zdalną? Wnioskować o okazjonalną pracę zdalną może jedynie pracownik (inicjatywa leży po stronie pracownika a nie pracodawcy). Wniosek może być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Strony powinny uzgodnić miejsce świadczenia okazjonalnej pracy zdalnej (miejsce świadczenia okazjonalnej pracy zdalnej pracownik określa we wniosku). Wymiar okazjonalnej pracy zdalnej: Wymiar tego rodzaju pracy wynosi do 24 dni w roku kalendarzowym. Tutaj nasuwa się pytanie czy fakt, że przepisy weszły w życie w trakcie roku będzie miał wpływ na wymiar okazjonalnej pracy zdalnej w toku 2023 roku. Dobra wiadomość jest taka, że wejście przepisów w trakcie 2023 roku nie będzie miało wpływu na wymiar okazjonalnej pracy zdalnej. Czyli w roku 2023 pracownik będzie miał prawo wnioskować do pracodawcy o okazjonalną pracę zdalną w maksymalnym możliwym wymiarze, tj. do 24 dni. Podobnie, wykonywanie pracy w niepełnym etacie nie będzie miało wpływu na zmniejszenie wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej w skali roku kalendarzowego – w tym przypadku również wynosi ona do 24 dni. Czy pracodawca może wydłużyć wymiar okazjonalnej pracy zdalnej? Ustawa określa maksymalny wymiar tego uprawnienia. Niedopuszczalne jest wydłużenie wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej ponad 24 dni w akcie wewnątrzzakładowym (np. Regulaminie pracy). Zmiana pracodawcy w trakcie roku a wymiar okazjonalnej pracy zdalnej Informacja o liczbie dni wykorzystania okazjonalnej pracy zdalnej w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, powinna być zawarta w świadectwie pracy. Taka informacja pozwoli odpowiednio ustalić pozostałą dopuszczalną liczbę dni okazjonalnej pracy zdalnej do wykorzystania przez pracownika w danym roku. Niewykorzystane dni pracy okazjonalnej nie przechodzą na następny rok kalendarzowy. Czy pracodawca musi się zgodzić na wniosek pracownika o okazjonalną pracę zdalną? Decyzja co do wyrażenia zgody na wykonywanie przez pracownika okazjonalnej pracy zdalnej należy wyłącznie do pracodawcy. Przepisy nie wprowadzają w tym zakresie wiążącego charakteru wniosku pracownika w powyższym zakresie. Ważne: Do okazjonalnej pracy zdalnej nie trzeba: (1) tworzyć regulaminu pracy zdalnej ani zawierać porozumień o warunkach pracy zdalnej; (2) przekazywać dodatkowej informacji z art. 29 par. 3 KP; (3) zapewniać sprzętu, pokrywać ekwiwalentów, kosztów. Ponadto, pracodawca po udzieleniu pracownikowi okazjonalnej pracy zdalnej nie może z niej odwołać pracownika, czyli cofnąć tego pracowniczego uprawnienia. Stan na dzień: 14 sierpnia 2023 roku [...]
9 września 2022BlogPrzepisy zasadniczo dają szczególną ochronę kobietom w ciąży zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Przyjrzyjmy się nieco bliżej sytuacji pracownicy w ciąży zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony. Artykuł 177 Kodeksu pracy wskazuje wprost, że umowa o pracę zawarta na czas określony przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu z mocy prawa do dnia porodu. Jeżeli w wyniku przedłużenia umowy do dnia porodu zostanie przekroczony limit 33 miesięcy, to nie przekształca się ona w umowę na czas nieokreślony. Natomiast umowa na czas określony zawarta w celu zastępstwa pracownika nie ulegnie przedłużeniu do dnia porodu.  Będzie to miało miejsce nawet gdyby jej rozwiązanie przypadło na przykład na 8 (ósmy) miesiąc ciąży pracownicy. Jako pracodawca zastanawiasz się pewnie jakie formalności Cię czekają w związku z przedłużeniem umowy. Otóż nie jest do tego konieczne jakiekolwiek działanie z Twojej strony. Do przedłużenia dochodzi bowiem automatycznie. Pamiętaj, że okres umowy przedłużonej jest kontynuowaniem zatrudnienia w oparciu o umowę na czas określony zawartą wcześniej. W takiej sytuacji zmianie z mocy prawa ulega jedynie termin zakończenia umowy. Pomimo braku obowiązku dodatkowych działań dobrą praktyką spotykaną u niektórych pracodawców jest wręczenie pracownicy informacji w formie pisemnej. Takie pismo w swojej treści zwierałoby informację o przedłużeniu umowy na czas określony do dnia porodu. Brak przeszkód, żeby egzemplarz takiego pisma przechowywać w dokumentacji pracowniczej w części B. Jako, że jest to element nieobligatoryjny i mający charakter czysto informacyjny brak podstaw do podpisu takiego dokumentu przez pracownicę. Podstawa prawna: Artykuł 25 ze zn. 1 Kodeksu pracy Artykuł 177 Kodeksu pracy [...]
30 czerwca 2023BlogKażdemu zdarzają się okoliczności, na które nie mamy wpływu i które mogą utrudnić lub uniemożliwić wykonanie obowiązków zawodowych. W takich sytuacjach przychodzi nam z pomocą nowa regulacja urlopowa w Kodeksie pracy. Obecnie pracownicy mogą także skorzystać ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych. Najogólniej siłę wyższą można zdefiniować jako zdarzenie zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i do zapobieżenia. Liczba dni zwolnienia od pracy: Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin. Sposób wykorzystania wskazuje pracownik w pierwszym wniosku w danym roku kalendarzowym – wnioskując o wymiar dniowy albo godzinowy. Powody zwolnienia od pracy: Działanie siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem (jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność  pracownika). Wynagrodzenie: Za okres zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do 50% wynagrodzenia. Sposób i termin wnioskowania przez pracownika: Wniosek można zgłosić najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Nie ma informacji kiedy dokładnie. W związku z tym możemy przyjąć, że w razie potrzeby takiego zgłoszenia możemy dokonać także w trakcie dnia pracy. Nie ma też wskazanej formy w jakiej taki wniosek musi być zgłoszony. Więc można dopuścić postać ustną, papierową lub elektroniczną. Obowiązki Pracodawcy: Pracodawca po otrzymaniu zgłoszenia wniosku jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy i następnie odpowiednio skalkulować wynagrodzenie. Podstawa prawna: art. 1481 Kodeksu pracy [...]
30 września 2022BlogKwestie obliczania podatku są bardzo istotnym zagadnieniem dla każdego pracownika. Warto także znać wykaz zwolnień i ulg z jakich jako pracownik możesz skorzystać. Najczęściej wystarczy złożyć odpowiednie oświadczenie do pracodawcy. Poniżej znajduje się wykaz oświadczeń: Oświadczenie PIT – 2 na podstawie niniejszego oświadczenia pracodawca uwzględni miesięczną kwotę zmniejszającą podatek (obecnie 300 zł). UWAGA: Od 2023 roku będzie obowiązywał nowy wzór oświadczenia PIT-2. Wspomniany formularz od roku 2023 będziesz mógł składać pracodawcy dowolnym momencie roku. Nowy wzór PIT-2 będzie pozwalał także wskazać inne preferencje zasady liczenia podatku jak na przykład: podwyższone koszty uzyskania przychodu, rezygnację z autorskich kosztów uzyskania przychodu, wspólne rozliczenie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko, niepobieranie zaliczek w roku podatkowym ze względu na uzyskanie dochodów nieprzekraczających 30 000,00 zł . Będzie istniała także możliwość wycofania złożonego wcześniej oświadczenia lub wniosku przy wykorzystaniu nowego formularza PIT-2. Zwolnienie z podatku z tytułu wychowywania co najmniej 4 dzieci. Tzw. 0% PIT przysługuje rodzicom, których roczne dochody nie przekraczają 171 056, 00 złotych (dla dwójki rodziców). W przypadku osób samotnie wychowujących 4 dzieci  dochody nie przekroczą 85 528,00 zł. Zwolnienie z podatku w związku z przeniesieniem miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Pamiętaj, że aby skorzystać z ulgi suma przychodów objęta zwolnieniem podatkowym nie może przekroczyć w danym roku 85 528,00 zł. Ponadto wspomniane zwolnienie przysługuje Ci przez 4 kolejne lata. Jeżeli powróciłeś do Polski będziesz mógł skorzystać ze zwolnienia pod warunkiem, że uda Ci się udokumentować rezydencję podatkową w innym państwie przynajmniej przez 3 lata. Zwolnienie z podatku dochodowego PIT dla pracowników z uprawnieniami emerytalnymi. Ze zwolnienia mogą skorzystać kobiety (powyżej 60 roku życia) i mężczyźni (powyżej 65 roku życia). Osoby, które pomimo nabycia uprawnienia nie otrzymują m.in. emerytury lub renty rodzinnej: a) z KRUS, b) z ZUS, c) z mundurowych systemów ubezpieczeń. Ponadto pamiętaj, że suma przychodów objęta zwolnieniem podatkowym nie może przekroczyć w danym roku podatkowym 85 528,00 zł. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o  podatku dochodowym od osób fizycznych. [...]
1 czerwca 2023BlogOddłużanie to temat, który w ostatnich latach zyskał na znaczeniu, zwłaszcza w kontekście problemów finansowych wielu osób. W 2023 roku coraz większa grupa konsumentów zmagających się z poważnymi problemami finansowymi zastanawia się, czy upadłość konsumencka może mieć dla nich pozytywne konsekwencje. Dowiedz się, jakie są warunki oraz koszty procedury oddłużeniowej i sprawdź, czy warto z niej skorzystać. Czym jest upadłość konsumencka? Niewypłacalność staje się coraz częstszym problemem Polaków. Ogłaszana przez sąd w stosownym postępowaniu upadłość konsumencka, która w 2023 roku stała się bardziej dostępna dzięki liberalizacji warunków, to procedura prawna, której konsekwencją jest oddłużenie osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji finansowej. Jest to forma ochrony dla konsumentów, którzy nie są w stanie uregulować swoich długów i spłacać kosztów wobec wierzycieli. Proces upadłościowy inicjuje skierowanie wniosku do sądu, który pod określonymi warunkami podejmuje decyzję na podstawie analizy sytuacji finansowej dłużnika. Ważnymi elementami procedury są: inwentaryzacja majątku dłużnika, zbycie majątku przez syndyka, opracowanie planu spłaty zadłużenia, określającego sposób oraz okres zaspokajania kosztów względem wierzycieli. Kto może ogłosić upadłość konsumencką? Zgodnie ze swoją nazwą procedura oddłużeniowa kierowana jest do konsumentów, co oznacza, że mogą z niej skorzystać wyłącznie osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej a ich koszty mają charakter prywatny. Dłużnik, wobec którego ma zostać ogłoszona upadłość konsumencka ze wszystkimi jej konsekwencjami, musi spełniać określone warunki, z których najistotniejsze to: fakt bycia osobą fizyczną – procedura upadłościowa nie dotyczy firm, spółek oraz innych podmiotów prawnych, znajdowanie się w stanie faktycznej niewypłacalności, który nie pozwala wywiązywać się z bieżących zobowiązań i kosztów, wykazanie przez dłużnika, że nie jest on w stanie spłacać swoich długów, brak prowadzonego w ciągu ostatnich 10 lat postępowania upadłościowego, którego konsekwencją było częściowe lub całkowite umorzenie długów. W celu wszczęcia postępowania dłużnik bądź jego wierzyciel składają stosowny wniosek do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania. Trzeba pamiętać, że nawet po liberalizacji warunków cała procedura pozostaje czasochłonna, a upadłość konsumencka powoduje konkretne konsekwencje, dlatego warto zapewnić sobie profesjonalną pomoc ze strony prawnika specjalizującego się w prawie upadłościowym. Łatwiej o upadłość konsumencką po 2020 roku Od 2020 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące prawa upadłościowego, mające na celu wprowadzenie łagodniejszej i bardziej przyjaznej procedury dla osób zmagających się z problemami finansowymi. Konsekwencją tych zmian jest zwiększenie częstotliwości ogłaszanych bankructw. W 2015 roku było to nieco ponad 2 000 przypadków, w 2019 – już 7 944, a w 2022 – aż 15 600. w 2023 roku można spodziewać się kolejnego wzrostu liczby upadłości konsumenckich, szczególnie biorąc pod uwagę niski koszt wniosku oraz łatwiejsze warunki oddłużania. Nowe przepisy umożliwiają skrócenie okresu trwania procedury upadłościowej oraz 3-letni plan spłaty wierzycieli. Okres ten może zostać wydłużony do maksymalnie 7 lat, jeśli sąd uzna, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest konsekwencją rażącego niedbalstwa ze strony dłużnika. Warto dodać, że przed zmianą przepisów takie osoby nie miały żadnej szansy na oddłużenie z zaległych kosztów. Automatyczne umorzenie długów może nastąpić pod warunkiem stwierdzenia przez sąd trwałej niezdolności do dokonywania jakichkolwiek spłat. Przesłankami ku temu mogą być np. podeszły wiek czy stan zdrowia dłużnika. Upadłość konsumencka w 2023 – koszty i konsekwencje Jednym z warunków poprawnego złożenia wniosku wszczynającego postępowanie, którego finałem ma być upadłość konsumencka, jest wniesienie opłaty w kwocie 30 zł – to jedyne koszty na rzecz Skarbu Państwa, które dłużnik ponosi w związku ze sprawą w 2023 roku. Choć orzeczenie o niewypłacalności może stać się dla osoby zadłużonej szansą na rozpoczęcie życia bez długów, warto wspomnieć również o konsekwencjach postępowania, takich jak m.in. likwidacja majątku, problemy z otrzymaniem kredytu czy brak możliwości swobodnego rozporządzania aktywami zaliczonymi do masy upadłościowej. [...]
6 września 2022BlogPrzepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 nadal nie zostały zaimplementowane do polskiego porządku prawnego. Jedną z planowanych zmian jest rozszerzenie ochrony pracowniczej przed negatywnymi konsekwencjami służbowymi. Wspomniana ochrona będzie rozszerzona m.in. na następujące kategorie pracowników: Pracownicy, którzy wystąpią z wnioskiem o zmianę warunków zatrudnienia na bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Wspomnianego wniosku nie będziesz mógł złożyć w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy na okres próbny. Uprawnienie złożenia wniosku ma przysługiwać 1 (jeden) raz w roku. Przykładowo jako pracownik możesz zawnioskować o: zmianę umowy na czas nieokreślony zatrudnienie w pełnym wymiarze pracy Pracownicy dochodzący wliczenia szkoleń innych niż szkolenie bhp do czasu pracy.  Pracownicy pracujący równolegle u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Także współpracujący w ramach własnej działalności gospodarczej. Równoległe zatrudnienie nie może być przyczyną uzasadniającą zwolnienie pracownika, przygotowanie do wypowiedzenia lub rozwiązania umowy. Musimy pamiętać jednak, że nie będzie to dotyczyło np.: sytuacji złamania zakazu działalności konkurencyjnej. Pracownicy korzystający z urlopu opiekuńczego. Urlop opiekuńczy to będzie nowa instytucja w Kodeksie pracy. Pracownikowi będzie przysługiwał taki urlop w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym.  Cel na jaki będziesz mógł przeznaczyć urlop to: zapewnienie osobistej opieki lub wsparcie z poważnych względów medycznych osobie będącej członkiem rodziny lub  zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym. Od dnia złożenia wniosku  oraz w okresie korzystania z tego urlopu  będziesz objęty ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę jak pracownik korzystający z urlopu macierzyńskiego. Czyli pracodawca nie będzie mógł Ci ani wypowiedzieć, ani rozwiązać umowy bez wypowiedzenia. jak również prowadzić przygotowań do rozwiązania lub wypowiedzenia umowy. Więcej na temat następnych kategorii rozszerzonej ochrony pracowników w kolejnym naszym wpisie.   Podstawa prawna: projekt ustawy z 15 lipca 2022 r. o zmianie ustawy kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw [...]
12 sierpnia 2022Blog / CovidObecnie nadal obowiązuje w Polsce stan zagrożenia epidemicznego. Zniesienie stanu epidemii i wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego od dnia 16 maja 2022 praktycznie nie zmienia nic w sytuacji pracodawców i pracowników. Przypomnijmy jakie uregulowania covidowe nadal obowiązują: PRACA ZDALNA. Pracodawca może nadal polecić pracownikowi pracę zdalną na dotychczasowych zasadach. Praca zdalna może być polecana w trakcie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Także w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19. SZKOLENIA BHP. W trakcie stanu zagrożenia epidemicznego, nadal można przeprowadzać wstępne szkolenia BHP w całości w sposób zdalny. Jednak pamiętaj, że stacjonarne instruktaże stanowiskowe muszą być przeprowadzone dla następujących grup: a) pracownika zatrudnionego na stanowisku, na którym występuje narażenie na działanie czynników niebezpiecznych, b) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym, c) pracownika przenoszonego na stanowisko robotnicze lub takie na którym narażony jest na czynniki niebezpieczne, d) studenta odbywającego praktykę studencką, e) ucznia, który odbywa naukę zawodu.  Szkolenia okresowe BHP obowiązek ich wykonania pozostaje nadal zawieszony w okresie zagrożenia epidemicznego. Zgodnie z rozporządzeniem covidowym jeżeli termin przeprowadzenia szkolenia okresowego BHP przypada m.in. w okresie zagrożenia epidemicznego. To termin ten wydłuża się do 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia. BADANIA MEDYCZNE. W związku z obowiązywaniem stanu zagrożenia epidemicznego nadal pozostaje zawieszony obowiązek wykonywania badań okresowych. Nie obowiązuje zakaz dopuszczenia pracownika do pracy bez ważnych badań okresowych. Rozporządzenie covidowe wprowadza termin 180 dni. Jest to okres po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego i w tym czasie należy wykonać badania okresowe.  Ważność utrzymują wszystkie orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich. Mowa o orzeczeniach, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r. Nie dłużej jednak niż do upływu wspomnianych  180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. OBOWIĄZEK POLECENIA WYKORZYSTANIA ZALEGŁEGO URLOPU. Pracodawca w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego może kierować pracowników na zaległy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 30 dni. Ważne: pracodawca może wyznaczyć sam termin takiego urlopu, także bez zgody pracownika. Podstawa prawna: Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095). Rozporządzenie ministra zdrowia z 12 maja 2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze RP stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1028). Rozporządzenie ministra zdrowia z 12 maja 2022 r. w sprawie odwołania na obszarze RP stanu epidemii (Dz.U. z 2022 r. poz. 1027). [...]
26 sierpnia 2022BlogUstawodawca intensywnie pracuje nad wprowadzeniem zapisów o kontroli trzeźwości pracowników do Kodeksu pracy. Zgodnie z projektem ustawy jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.  Pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników. Mamy więc  jako pracodawca możliwość, a nie obowiązek wprowadzenia takich procedur. Kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia. Urządzenie powinno  posiadać ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Badanie polega na stwierdzeniu: braku obecności alkoholu w organizmie pracownika albo obecności alkoholu wskazującego na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Jako pracodawca możesz przetwarzać informacje o: dacie, godzinie i minucie badania oraz jego wyniku. Możesz przetwarzać i zachować protokół z badania tylko gdy jest stwierdzony stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Wspomniane dane mogą być przetwarzane wyłącznie w przypadku, gdy jest to niezbędne do zapewnienia ochrony dóbr. Jako pracodawca przechowujesz te informacje w aktach osobowych pracownika.  Okres przechowywania to  rok od dnia ich zebrania. Decydując się na wprowadzenie kontroli trzeźwości należy: wyznaczyć grupę lub grupy pracowników objęte kontrolą trzeźwości wyznaczyć sposób prowadzenia kontroli trzeźwości (rodzaj urządzenia, czas i częstotliwość badania) Jako pracodawca nie powinieneś dopuścić pracownika do pracy, jeżeli kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości. Nie możesz dopuścić także pracownika  gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się w jednym z wyżej wskazanych stanów. Informację dotyczącą podstawy niedopuszczenia pracownika do pracy przekazujesz pracownikowi do wiadomości. Jako pracodawca powinieneś podjąć następujące działania: dokonać stosownych zmian w obowiązującym układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy, ewentualnie w obwieszczeniu  poinformować pracowników w sposób przyjęty w zakładzie pracy o wprowadzeniu kontroli nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania w związku z zatrudnieniem pracownika objętego kontrolą trzeźwości powinieneś przekazać takiemu pracownikowi stosowne informacje przed pracą [...]
7 sierpnia 2023BlogWynajem, dzierżawa lub użyczenie to przykłady relacji prawnej, umożliwiającej legalne używanie nieruchomości należącej do innej osoby. Prawo do korzystania z cudzej nieruchomości zostało obszernie opisane w kodeksie cywilnym oraz ustawie o ochronie praw lokatorów z 2001 roku. Dowiedz się, czym jest tytuł prawny do domu lub mieszkania, sprawdź jakie dokumenty go potwierdzają i zobacz, kiedy właściciel ma prawo dochodzenia roszczeń z powodu zajmowania jego lokalu przez inną osobę. Czym jest tytuł prawny do nieruchomości? W Polsce prawo do korzystania z domu, mieszkania lub lokalu użytkowego stanowiącego cudzą własność, określane jest jako tytuł prawny do tej nieruchomości. I choć samo pojęcie nie zostało usankcjonowane w aktach prawnych, analizując orzecznictwo sądów różnych instancji, można zauważyć, że prawo to dotyczy szerokiej grupy osób, obejmującej zarówno właścicieli, jak i najemców, ale także wszystkie osoby, którym użycza się nieruchomości w sposób dobrowolny i nieodpłatny. W praktyce nie posiadają go wyłącznie ci, którzy korzystają z nieruchomości bez odpowiednich dokumentów potwierdzających najem, dzierżawę bądź użyczenie lub robią to wbrew woli właściciela. Dokumenty potwierdzające prawo do korzystania z cudzej nieruchomości Choć prawo dopuszcza bezumowne korzystanie z cudzego lokalu, podstawę nadania tytułu prawnego do mieszkania bądź innej nieruchomości zwykle stanowi fakt posiadania jednego z dokumentów, takich jak m.in.: odpis aktu notarialnego, wypis z księgi wieczystej, umowa najmu, dzierżawy, użyczenia lub inna, decyzja administracyjna, postanowienie sądu. Jak widać, dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości może mieć formę umowy najmu lub dzierżawy. W tym przypadku właściciel zobowiązuje się udostępnić najemcy lub dzierżawcy lokal lub inną nieruchomość, natomiast druga strona ma obowiązek płacenia czynszu. Nieodpłatne korzystanie z mieszkania lub innej nieruchomości jest natomiast tym, co odróżnia najem lub dzierżawę od ich użyczenia– w tym ostatnim przypadku właściciel udostępnia nieruchomość drugiej stronie bez pobierania opłat (czyli bez pobierania czynszu – tzw. „odstępnego” przez właściciela). Tutaj możliwa jest nawet umowa zawarta w sposób dorozumiany, a więc bez zachowania formy pisemnej. Do powstania tytułu prawnego wystarczy fakt, iż użyczający wie o korzystaniu z nieruchomości przez inną osobę i nie wnosi sprzeciwu w tej kwestii. Tytuł prawny do mieszkania a dochodzenie roszczeń przez właściciela Jednak brak formy pisemnej umowy może rodzić szereg wątpliwości dotyczących tego, czy umowa użyczenia faktycznie została zawarta, czy korzystający z lokalu jedynie powołuje się na nią, w istocie zajmując nieruchomość bezprawnie. W tym ostatnim przypadku właściciel może domagać się wynagrodzenia za fakt, iż osoba wykorzystuje należące do niego pomieszczenie, mimo iż tytuł prawny do mieszkania w praktyce nie istnieje. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że jeśli posiadacz mieszkania przez długi czas akceptował fakt, iż ktoś zajmuje jego własność bez uiszczania żadnych opłat, skuteczne dochodzenie roszczeń może okazać się mocno utrudnione. Powyższe zasady dotyczą również innych nieruchomości niż nieruchomości lokalowe. [...]
1 marca 2021Blog / Covid
30 listopada 2022BlogZe sprzedażą gruntów wiąże się konieczność dopełnienia szeregu formalności, w tym przede wszystkim zachowania formy aktu notarialnego. Strony transakcji powinny również pamiętać o obowiązku rozliczenia się z fiskusem. W niektórych przypadkach trzeba będzie zapłacić podatek VAT. Kiedy sprzedaż gruntu jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług? Odpowiedź na to pytanie powinien poznać każdy sprzedający działkę. Kiedy sprzedaż gruntu podlega VAT? Analizując temat sprzedaży gruntów a VAT-u, w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i usług. Tym samym sprzedaż ziemi rolnej czy jakiegokolwiek innego gruntu będzie podlegać VAT tylko wówczas, gdy będzie miała ona charakter stałego źródła dochodu dla sprzedającego. Przeważnie chodzi tu o sytuacje, w których sprzedawca prowadzi działalność gospodarczą dotyczącą obrotu gruntami. W praktyce więc zawsze należy badać, czy sprzedaż działki nie ma charakteru profesjonalnego bądź zawodowego. Wszystko zależy od okoliczności konkretnego przypadku Jednak obrót gruntami może podlegać VAT także wtedy, gdy sprzedawca nie prowadzi własnej firmy zajmującej się obrotem ziemią – a więc np. gdy nie dopełnił stosownych formalności związanych z rejestracją działalności gospodarczej – a jego postępowanie faktycznie wypełnia wszystkie przesłanki prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego także ważną kwestią przy każdorazowym poszukiwaniu informacji odnoszących się do tematu „sprzedaż gruntów a VAT” jest precyzyjna analiza okoliczności konkretnego przypadku. Nie zawsze ogólne rady sprawdzają się w praktyce. Tym bardziej więc warto korzystać z profesjonalnych analiz przygotowywanych przez specjalistów od prawa podatkowego. Sprzedaż gruntów rolnych a VAT Argumentem na rzecz zawodowego charakteru sprzedaży gruntów może być podnoszenie ich wartości przed sprzedażą przez dodatkowe inwestycje, np. uzbrojenie działki czy dostosowanie do wymagań działalności rolniczej. Badając czy sprzedający nieruchomość nie powinien zapłacić podatku VAT, należy wziąć pod uwagę także kwestie reklamy. Oczywiście zamieszczenie jednorazowego ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości nie świadczy o profesjonalnym obrocie gruntami, jednak sugestie, że sprzedający zawodowo zajmuje się tego rodzaju działalnością, mogą dać fiskusowi podstawę do nałożenia na sprzedającego podatku od towarów i usług. Podatki przy sprzedaży gruntu Z punktu widzenia obowiązującego w Polsce systemu prawa podatkowego podstawowym podatkiem, który płaci się przy sprzedaży nieruchomości, jest podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Jego wysokość ustala się w stosunku do rynkowej wartości nieruchomości, najczęściej biorąc za podstawę kalkulacji cenę ustaloną przez strony. Od tej ceny notariusz ustala – a następnie pobiera od strony transakcji – podatek, który przekazuje do Urzędu Skarbowego. Jednak trzeba się liczyć z tym, że fiskus ma prawo w ciągu pięciu lat od dnia transakcji dokonać kontroli, w wyniku której ustali inną wartość podatku, stwierdzając np., że wartość rynkowa nieruchomości jest wyższa od przyjętej przez strony. W takich okolicznościach podatnik musi dopłacić brakującą kwotę. Chyba, że w grę wchodzi zwolnienie z opodatkowania, z którym mamy do czynienia m.in. w przypadku nabycia nieruchomości przez organizacje pożytku publicznego, jeżeli nabywają ją wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. [...]
1 maja 2023BlogZakup domu bądź mieszkania to dla większości osób jedna z najważniejszych życiowych decyzji. Biorąc pod uwagę, że nie wszystkie prawne bądź fizyczne wady nieruchomości da się zauważyć natychmiast, ustawodawca wprowadził dodatkowe zabezpieczenia dla nabywców w postaci rękojmi, gwarancji oraz odpowiedzialności odszkodowawczej wykonawcy. Dowiedz się, jak działają te instrumenty, i sprawdź, kiedy można z nich skorzystać. Wady nieruchomości – co trzeba o nich wiedzieć? Kupując budynek lub lokal – zarówno na ryku pierwotnym, jak i wtórnym – warto upewnić się, że jest on wolny od wad, które w myśl obowiązujących przepisów odszkodowawczych definiowane są jako niekorzystne, całościowe lub częściowe niezgodności z umową. Oprócz najczęściej omawianych fizycznych oraz prawnych wad nieruchomości prawo budowlane wyróżnia również odpowiedzialność za nieprawidłowości jawne i ukryte, a także mające charakter istotny oraz te nieistotne. Wady fizyczne i prawne Sytuację, w której sprzedawana nieruchomość jest niezgodna z zapisami umowy kupna-sprzedaży, określa się mianem wady fizycznej. O jej zaistnieniu i odpowiedzialności odszkodowawczej sprzedającego można mówić m.in., gdy lokal bądź budynek: nie mają właściwości niezbędnych z punktu widzenia ich przeznaczenia, nie nadają się do celu, o którym nabywca poinformował sprzedawcę przy transakcji, a ten nie wniósł sprzeciwu co do celu wykorzystania, zostały wydane w stanie niezupełnym, nie mają właściwości, o których sprzedawca zapewnił nabywcę, przedstawiając stosowny wzór lub próbkę. Z kolei wada prawna nieruchomości rozumiana jest jako sytuacja, w której przedmiot umowy stanowi własność osoby trzeciej bądź jest obciążony jej prawem. Katalog niezgodności uzupełniają decyzja bądź orzeczenie właściwego organu w zakresie ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością. Rękojmia za wady nieruchomości Jeśli w trakcie 5 lat od daty wydania lokalu nabywcy ujawnione zostaną niezgodności, sprzedawca ponosi odszkodowawczą odpowiedzialność rozumianą jako rękojmia za wady prawne lub fizyczne. Wyjątkami zwalniającymi z rękojmi są sytuacje, w których wada prawna bądź fizyczna była znana nabywcy w momencie zawarcia umowy, bądź gdy powstała po przejściu niebezpieczeństwa za nieruchomość na kupującego. Gwarancja a rękojmia – podstawowe różnice Drugim sposobem dochodzenia roszczeń z tytułu odpowiedzialności za stwierdzone nieprawidłowości jest gwarancja odszkodowawcza udzielana przez sprzedającego. Inaczej niż w przypadku rękojmi jej szczegółowe zapisy uzgadniane są przez strony w umowie, które mają swobodę zarówno w zakresie czasu obowiązywania gwarancji, jak i sposoby zgłaszania usterek czy formy likwidacji szkody. Odpowiedzialność odszkodowawcza wykonawcy Gwarancja i rękojmia za wadliwą nieruchomość to niejedyne formy dochodzenia roszczeń przez kupującego. Prawo przewiduje również możliwość ubiegania się o naprawę szkody na podstawie ogólnych przepisów dotyczących niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy. Odpowiedzialność odszkodowawcza z artykułu 471 Kodeksu cywilnego wymaga jednak wykazania związku przyczynowego pomiędzy poniesioną szkodą a niewywiązaniem się z umowy przez sprzedającego. Dla porównania przy rękojmi za wady nieruchomości podstawę do dochodzenia roszczeń stanowi już sam fakt ich zaistnienia. [...]
5 kwietnia 2020Blog / Covid
11 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweWyrok TSUE w sprawie C-520/21 a sposób naliczania odsetek w sprawach frankowych   15 czerwca 2023 r. TSUE wydał przełomowy dla kredytobiorców frankowych wyrok. Stwierdził bowiem, iż w przypadku unieważnienia umowy kredytowej, bank nie może domagać się od konsumenta zwrotu żadnych kwot poza nominalnym zwrotem kwoty kapitału kredytu i odsetek, a w szczególności nie jest bankowi należne wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Jednocześnie TSUE stwierdził, iż z roszczeniem tego typu może wystąpić konsument-kredytobiorca. TSUE poza rozstrzygnięciem kwestii wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, wypowiedział się również w kwestii sposobu naliczania odsetek w sprawach frankowych. Dotychczas sądy orzekały zgodnie z uchwałą siedmiu sędziów Sądu najwyższego z 7 maja 2021 r., sygn. akt III CZP 6/21, zgodnie z którą odsetki można liczyć dopiero od momentu złożenia w sądzie przez kredytobiorcę oświadczenia o zapoznaniu się ze skutkami nieważności umowy. Powyższe Sąd Najwyższy zawarł w uzasadnieniu wyroku. Jako że uchwała została wydana przez SN w składzie siedmiu sędziów, sądy traktują ją wraz z uzasadnieniem jak zasadę prawną – tym samym pozbawiają kredytobiorców frankowych, którzy wygrali z bankami, ogromnych kwot z tytułu odsetek. Podkreślić należy, że obowiązek złożenia takie oświadczenia nie wynika z przepisów prawa unijnego – w tym dyrektywy 93/13, ani z orzecznictwa TSUE. Trudno zatem powiedzieć jaka była motywacja Sądu Najwyższego, który postawił interesy banków nad interesami konsumentów. Z wyroku TSUE w sprawie c-520/21 wynika natomiast, że odsetki powinny być naliczane zgodnie z przepisami prawa, tj. od dnia wezwania do zapłaty, a konkretnie – od dnia następnego po dniu, w którym upłynął termin na dokonanie zapłaty, tym samym oczywiście poprawił sytuację kredytobiorców frankowych. [...]
5 lipca 2023BlogJednym z częstych instrumentów stosowanych przez przedsiębiorstwa w celu ochrony swoich interesów jest umowa o zakazie konkurencji zawarta z pracownikiem. Wprowadzenie takiego rozwiązania pozwala pracodawcy na zabezpieczenie swojej wiedzy, tajemnic handlowych oraz utrzymanie konkurencyjnej przewagi na rynku. Poznaj kluczowe aspekty, które należy wziąć pod uwagę podczas negocjowania i zawierania umowy lojalnościowej i dowiedz się, jaka odpowiedzialność ciąży w tym zakresie na firmie oraz zatrudnionym. Zakaz konkurencji – podstawowe informacje Podestowym celem zakazywania prowadzenia działalności konkurencyjnej w stosunku do tej wykonywanej przez pracodawcę, jest jego ochrona jako podmiotu gospodarczego. Warto zwrócić uwagę na fakt, że prawo dopuszcza stosowanie zakazu współpracy z konkurencją zarówno w czasie trwania, jak i po ustaniu stosunku pracy. Kwestie dotyczące tego rodzaju klauzuli zostały uregulowane w k.p. w artykule 101, wskazującym m.in. na odrębny charakter porozumienia. Owa odrębność dotyczy jednak treści, a nie formy, w związku z czym przełożony może zarówno sporządzić osobny dokument, jak i umieścić zakaz konkurencji w umowie o pracę. Zakaz konkurencji w ramach trwania stosunku pracy Popularną praktyką jest zakaz wykonywania konkurencyjnych działań przez pracownika w trakcie jego zatrudnienia w firmie. Oznacza to, że do czasu ustania stosunku pracy, nie może on świadczyć jakichkolwiek usług na rzecz innych podmiotów, jeśli jego obowiązki choć w części pokrywają się z tymi wykonywanymi w „głównej” firmie. Nie ma przy tym znaczenia, czy usługi te wykonywałby on na umowę czy w ramach założonego przez siebie przedsiębiorstwa. W każdym z tych przypadków prowadzenie tożsamej działalności (nawet nieodpłatnie) może zostać zakwalifikowane jako działanie na szkodę pracodawcy. Zakaz konkurencji po rozwiązaniu umowy o pracę Co istotne, umowa lojalnościowa z pracownikiem może również wykraczać czasowo poza ramy stosunku pracy. Aby jednak takie porozumienie miało moc prawną, musi zostać podpisane przed jego ustaniem. Później pracodawca z byłym już podwładnym może spisać jedynie cywilnoprawne porozumienie, w którym strony zobowiążą się do przestrzegania zawartych w nim postanowień. Warto pamiętać, że były pracobiorca nie ma obowiązku zgodzić się na takie rozwiązanie, dlatego chcąc kontynuować zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, warto wprowadzić zapisy lojalnościowe z odpowiednim wyprzedzeniem. Należy również zwrócić uwagę na fakt, iż klauzulę zabraniającą byłemu podwładnemu świadczenia usług na rzecz konkurencyjnego podmiotu można wprowadzić wyłącznie w sytuacji, gdy odchodząca z firmy osoba jest w posiadaniu szczególnie istotnych danych, których wyjawienie mogłoby narażać byłego już pracodawcę na szkody. Dotyczy to m.in. informacji z zakresu know-how czy tajemnicy handlowej. Jeśli zwalniana osoba nie miała dostępu do takiej wiedzy, rozszerzanie zakazu konkurencji na czas po ustaniu zatrudnienia uznaje się za bezzasadne. Odszkodowanie za zakaz pracy dla konkurencji Jeśli strony zdecydują się na wprowadzenie do umowy lojalnościowej zapisów zobowiązujących byłego pracownika do niewykonywania pracy na rzecz konkurencji również po zwolnieniu, były szef zobowiązany jest wypłacać mu odszkodowanie. Ekwiwalent nie może być niższy niż 25% wynagrodzenia, które osoba otrzymywała z chwilą zatrudnienia jej w przedsiębiorstwie. Co więcej, trzeba go płacić nawet w sytuacji, gdy pracuje i pobiera ona wynagrodzenie w innym miejscu. Jeśli pracodawca nie będzie wywiązywał się z tego obowiązku, zakaz konkurencji z mocy prawa staje się nieważny. Złamanie zakazu konkurencji a odpowiedzialność pracownika Należy pamiętać, że umowa lojalnościowa z pracownikiem wiąże obie strony – za niedotrzymanie jej postanowień i podejmowanie działań wbrew przełożonemu grożą określone konsekwencje. Jeśli działania te mają charakter nieumyślny, szef może zażądać odszkodowania w maksymalnej wysokości 3 miesięcznych pensji. Celowe łamanie klauzuli o zakazie konkurencji powoduje, że podwładny ponosi pełną odpowiedzialność odszkodowawczą. [...]
29 kwietnia 2022BlogBędąc pracodawcą zgodnie z Kodeksem pracy masz obowiązek poinformowania pracowników o wykorzystaniu na terenie zakładu pracy monitoringu wizyjnego. W takiej informacji wskazujesz cele, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu.  Powinieneś ustalić taką informację w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy albo w obwieszczeniu. Jeżeli nie jesteś objęty układem zbiorowym lub nie jesteś obowiązany do ustalenia regulaminu pracy informacja powinna być przekazana w obwieszczeniu. Informujesz pracowników o wprowadzeniu monitoringu w sposób przyjęty u Ciebie (np. poprzez rozesłanie wiadomości mailowej na służbowe adresy mailowe pracowników). Termin na taką komunikację wynosi nie później niż na 2 (dwa) tygodnie przed uruchomieniem monitoringu wizyjnego. Ponadto przekazujemy pracownikowi przed dopuszczeniem go do pracy informację o zastosowaniu monitoringu. Dowód z realizacji niniejszego obowiązku informacyjnego na piśmie przechowujesz się w aktach osobowych pracownika w części B. Nagrania z zastrzeżeniem przetwarza wyłącznie do celów, dla których zostały zebrane przechowujemy przez okres nieprzekraczający 3 (trzech) miesięcy od dnia nagrania. Wyjątek: w  sytuacji gdy nagrania obrazu stanowią dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie prawa lub pracodawca powziął wiadomość, iż mogą one stanowić dowód w postępowaniu. Wtedy termin 3 miesięcy ulega przedłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Będąc pracodawcą jest obowiązany dodatkowo oznaczyć pomieszczenia i teren monitorowany w sposób widoczny i czytelny. Najlepiej za pomocą odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych. Termin na takie oznaczenie to nie później niż 1 (jeden) dzień przed uruchomieniem monitoringu wizyjnego. Pamiętaj, że powinieneś oznaczyć każde pomieszczenie. Podstawa prawna: art. 22 ze zn.2 Kodeksu pracy Data stworzenia artykułu: 12.01.2022 r. [...]
5 maja 2022BlogObecnie po zmianie przepisów do okresu zasiłkowego wliczamy okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności nie przekraczała 60 dni. Jest to duża zmiana w porównaniu z  przepisami obowiązującymi do końca roku 2021. Uprzednio  okres wynosił także 60 dni. Jednak do okresu zasiłkowego wliczane były okresy poprzedniej niezdolności do pracy co ważne spowodowanej tą samą chorobą. Ustawodawca wyeliminował z treści artykułu zapis o tym, że do okresu zasiłkowego zaliczają się okresy niezdolności do pracy spowodowane tą samą chorobą. Czyli nie ma już znaczenia jednostka chorobowa. Obecnie liczy się jedynie to czy między ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy okres nie przekracza 60 dni. Mówimy oczywiście o dniach kalendarzowych. Ważne: Do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła m.in.  w trakcie ciąży.  Podstawa prawna:   Art. 9 ust 2  Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 1999 Nr 60 poz. 636)   Data: 28 kwietnia 2022 r. [...]
25 marca 2024BlogObserwujemy rosnący nacisk na zrównoważony rozwój w trosce o przyrodę oraz poprawę jakości powietrza. W efekcie temat, jakim jest ochrona środowiska w procesie inwestycyjno-budowlanym, staje się coraz istotniejszy. Związane z nim zasady są ujęte w przepisach prawa, do których przestrzegania jest zobowiązany każdy inwestor oraz wykonawca. Dlatego też w artykule wyjaśniamy, na czym polegają i przyglądamy się aktualnym normom prawnym dotyczącym tej kwestii, mającym zastosowanie na danym terenie budowy – sprawdź, o czym pamiętać! Znaczenie ochrony środowiska w procesie budowlanym Kwestia ta jest istotna, gdyż dotyczy zachowania równowagi ekologicznej. Prawo ochrony środowiska w procesie inwestycyjno-budowlanym ma na celu ograniczenie ryzyka wystąpienia różnych zagrożeń dla przyrody, do których zalicza się m.in.: zanieczyszczenie powietrza, wody czy gleby, utratę bioróżnorodności, degradację ekosystemów. Dlatego na terenie budowy należy trzymać się odpowiednich zasad, które minimalizują tego typu negatywne skutki. Na czym one polegają i czego wymaga się od inwestora? Jakie środki ochrony środowiska stosuje się terenie budowy? Przepisy prawa jasno regulują, jak prowadzić proces inwestycyjno-budowlany, aby był on możliwie najmniejszym obciążeniem dla przyrody oraz ludzi. Na czym polega ochrona środowiska na terenie budowy? Zależnie od sytuacji, obejmuje ona m.in.: montaż systemów monitoringu jakości powietrza, wody i gleby, zastosowanie nowoczesnych technologii ograniczających emisję szkodliwych substancji, prowadzenie działań mających na celu minimalizację wycinki drzew i niszczenia naturalnych siedlisk zwierząt. Istotne jest też przestrzeganie zasad postępowania z odpadami oraz minimalizacja hałasu i wibracji generowanych w trakcie realizacji prac. Przed rozpoczęciem budowy zapoznaj się z zasadami ochrony środowiska! Dbałość o przyrodę powinna być priorytetem dla wszystkich odpowiedzialnych za realizację procesu inwestycyjno-budowlanego. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że nieprzestrzeganie prawa związanego z ochroną środowiska na terenie budowy może wiązać się z różnymi negatywnymi konsekwencjami. Warto więc dobrze zapoznać się z przepisami regulującymi te kwestie, w czym może pomóc radca prawny. [...]
18 marca 2024BlogBudowanie różnego rodzaju obiektów od zarania dziejów jest nieodłączną częścią życia człowieka. W dzisiejszych czasach inwestycyjny proces budowlany możemy obserwować w swoim otoczeniu na praktycznie każdym kroku – od stawiania nowych budynków mieszkalnych po rozbudowę infrastruktury miejskiej. Planujesz rozpoczęcie budowy w najbliższym czasie lub będziesz uczestnikiem takiej inwestycji? Jeśli tak, to powinieneś poznać jej definicję oraz mieć świadomość, że w wielu przypadkach należy realizować ją zgodnie z zasadami określanymi przez przepisy prawa. Obowiązująca w Polsce ustawa Prawo budowlane reguluje poszczególne jej etapy. W artykule przybliżamy najważniejsze związane z tym kwestie – sprawdź, co musisz wiedzieć! Ogólna definicja inwestycji związanej z budową Należy zacząć od tego, że ww. ustawa dokładnie reguluje, czym jest inwestycyjny proces budowlany. Definicja jasno wskazuje, że jest to sekwencja działań, których celem jest postawienie nowego obiektu bądź zmodyfikowanie już istniejącego. Obejmuje wiele etapów, w tym m.in.: planowanie oraz projektowanie, uzyskiwanie wymaganych pozwoleń, wykonawstwo, oddanie do użytku, otrzymanie zezwolenia na użytkowanie. Co ważne, zgodnie z prawem taka inwestycja często wymaga zaangażowania wielu uczestników. Oprócz samego inwestora zalicza się do nich m.in. projektantów, wykonawców (firmy odpowiedzialne za realizację poszczególnych etapów procesu budowy) oraz organy pełniące funkcję nadzoru budowlanego. Aspekty prawne poszczególnych etapów inwestycyjnych związanych z budową Ponieważ w zdecydowanej większości przypadków polska Ustawa Prawo budowlane reguluje zasady całego procesu budowlanego, powinieneś dobrze znać jej zapisy. Przepisy określają oraz przedstawiają definicję m.in. takich aspektów, jak: warunki, jakie muszą spełniać projekty budynków czy różnych elementów infrastruktury (np. drogowej), procedury oraz etapy uzyskiwania pozwoleń na budowę, obowiązki inwestorów i wykonawców, w tym w zakresie wyznaczenia określonych uczestników procesu inwestycyjnego, wymagania dotyczące sposobu prowadzenia procesu nadzoru inwestycyjnego. Wspomniana Ustawa Prawo budowlane pojawiła się 1 stycznia 1995 roku i od tamtego czasu podlega ciągłym aktualizacjom. Wynika to zarówno z szybkiego postępu technologicznego, jak i zmian społecznych czy nawet aktualnych trendów i związanych z nimi wyzwań. Przykładem tego ostatniego aspektu są przepisy dotyczące ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Nakładają na uczestników budowy obowiązek uwzględnienia aspektów ekologicznych w procesach planowania i poszczególnych etapach realizacji. Dotyczy to m.in. stosowania odpowiednich materiałów czy oceny wpływu inwestycji na całą szeroko pojętą przyrodę. Dlaczego należy wnikliwie zapoznać się z Ustawą Prawo budowlane? Zapoznanie się z tymi przepisami oraz zrozumienie przedstawionych tam definicji i zasad postępowania jest kluczowe. Powinny to zrobić zarówno osoby planujące rozpoczęcie inwestycyjnego procesu budowlanego, jak i jego uczestnicy, którzy także mają obowiązek stosować się do tej ustawy. Nieprzestrzeganie prawa w zakresie prowadzenia każdego etapu budowy może wiązać się z licznymi nieprzyjemnymi konsekwencjami – sankcjami administracyjnymi oraz cywilnoprawnymi. Do tego dochodzi ryzyko nałożenia wysokich kar finansowych. Wszystko to sprawia, że realizację całej inwestycji budowlanej najlepiej zostawić w rękach profesjonalistów. Przed rozpoczęciem inwestycji budowlanej można skorzystać ze wsparcia prawnego Jak widzisz, prowadzenie budowy wiąże się zarówno z wykonywaniem szeregu złożonych prac technicznych, jak i koniecznością przebrnięcia przez system prawny, w którym często pojawiają się skomplikowane definicje. Stosowna ustawa reguluje bowiem wszystkie etapy całego inwestycyjnego procesu budowlanego, określając kolejne zasady postępowania. Stanowi ona podstawę określającą prawa oraz obowiązki wszystkich uczestników takich inwestycji. W razie potrzeby, aby uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości, przed rozpoczęciem inwestycji zawsze można zasięgnąć wsparcia w kancelarii prawnej, która specjalizuje się w tym zakresie. [...]
29 kwietnia 2022BlogCzy należy zmienić istniejący regulamin wynagrodzeń gdy wprowadzamy warunki proporcjonalnego naliczania premii za wynik? Oczywiście zależy to od okoliczności. Zapraszam poniżej do wyjaśnienia. W przypadku gdy: wcześniej nie było żadnych uregulowań w regulaminie w zakresie premii i warunków jej przyznawania powinno się wprowadzić zmiany w regulaminie wynagradzania w tym zakresie w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Pamiętajmy o dodatkowej czynności, gdy w spółce działają związki zawodowe. Wtedy zapisy uzgadniamy z zakładową organizacją związkową. Regulamin wynagrodzenia po dodaniu nowych zapisów wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy. w regulaminie pracy mamy już uregulowania dotyczące premii należy się przyjrzeć czy proponowane warunki jej proporcjonalnego naliczania są bardziej korzystne dla pracownika niż już obowiązujące czy jednak mniej korzystne. Biorąc pod uwagę ocenę proponowanego zapisu będziemy mieli 2 (dwa) postępowania: Wprowadzenie warunków mniej korzystnych (np. zakładających proporcjonalne naliczanie premii z uwagi na nieobecność chorobową powyżej 5 dni w danym miesiącu) do regulaminu wynagrodzenia wiązać się będzie z dokonaniem: zmian zapisów w regulaminie oraz podania go do wiadomości pracowników w sposób uzgodniony u danego pracodawcy z uwzględnieniem odpowiednich terminów oraz wypowiedzenia zmieniającego lub zmiany w trybie porozumienia stron. Dopiero po upływie okresu wypowiedzenia lub z nadejściem daty wskazanej w porozumieniu nowe warunki zaczną obowiązywać konkretnego pracownika. Na taki tryb zmiany warunków umownych nie ma wpływu fakt, że nowa treść regulaminu mogła już wejść w życie. 2. Wprowadzenie warunków bardziej korzystnych dla pracownika. Wówczas zapisy korzystniejsze z mocy prawa zastępują poprzednie postanowienia, które były mniej korzystne dla pracownika. W takiej sytuacji dokonane zmiany zapisów w regulaminie wynagradzania obowiązują już z chwilą wejścia w życie regulaminu. [...]
26 lutego 2021Blog
13 maja 2022BlogDyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158  dotyczy zapewnienia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym rodziców oraz opiekunów. Potocznie jest to tzw. dyrektywa work-​life balance. Państwa członkowskie mają czas na implementację założeń dyrektywy do swojego ustawodawstwa do 02 sierpnia 2022 roku. Najważniejsze zagadnienia zawarte we wspomnianej dyrektywie to między innymi: Prawo rodziców/opiekunów do czasu wolnego z powodu działania siły wyższej Państwa członkowskie mają wprowadzić niezbędne środki w celu zapewnienia, aby każdy pracownik miał prawo do czasu wolnego od pracy z powodu działania siły wyższej. Także w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, gdy niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. Państwa członkowskie mogą ograniczyć prawo pracownika do czasu wolnego od pracy z powodu działania siły wyższej do określonej ilości czasu przypadającej na rok lub na konkretny przypadek. Obecnie ustawodawstwo polskie w art. 167 ze zn. 2 KP przewiduje instytucję tzw. urlopu na żądanie. W takim przypadku pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Urlop opiekuńczy W rozumieniu omawianej dyrektywy oznacza urlop dla pracowników, który umożliwia zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia krewnemu lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym. Wymagają znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych, określonych przez poszczególne państwa członkowskie. Państwa członkowskie mają wprowadzić niezbędne środki w celu zapewnienia, aby każdy pracownik miał prawo do urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni roboczych w roku. Państwa członkowskie mogą określić dodatkowe szczegóły dotyczące zakresu i warunków urlopu opiekuńczego, zgodnie z prawem krajowym lub praktyką. Obecnie ustawodawstwo polskie w Ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wskazuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad m.in.: dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku np. nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły; chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat; innym chorym członkiem rodziny. Wydaje się jednak, że w tym przypadku ustawodawcy unijnemu chodzi o prawo do dodatkowych 5 dniu urlopu w związku z potrzebą sprawowania opieki. Do dyskusji pozostaje czy za taki urlop powinien być płaty lub ewentualnie czy pełna odpłatność powinna spoczywać na pracodawcy. Urlop rodzicielski Zapewnienie przyznania każdemu pracownikowi indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 4 miesięcy. Opcja do wykorzystania przed osiągnieciem przez dziecko określonego wieku. Ponadto w dyrektywie jest mowa o tym, żeby Państwa członkowskie zapewniły dwa miesiące urlopu rodzicielskiego nie podlegającego przeniesieniu. W związku z tym polski ustawodawca ma różne możliwości zapewnienia zgodności m.in. poprzez dodanie do obecnych 32 tygodni dodatkowych 8 tygodni. Ewentualnie wydzielenie z obecnych 32 tygodni 8 tygodni, które nie będą podlegały przeniesieniu na drugiego rodzica. Elastyczne zasady Zapewnienie przez Państwa członkowskie wprowadzenia niezbędnych środków w celu umożliwienia pracownikom prawa do korzystania z urlopu rodzicielskiego na elastycznych zasadach. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje już regulacje w zakresie elastyczności wykorzystania urlopu rodzicielskiego. Chodzi m.in. o: możliwość wykorzystania urlopu do ukończenia przez dziecko 6 lat, podział na części nie mniejsze niż 8 tygodni, w wyjątkiem ostatniej części dopełniającej do 32 tygodni. Pierwsza część urlopu musi następować po urlopie macierzyńskim i trwać minimum 6 tyg. Opcja odroczenia urlopu rodzicielskiego Fakultatywna opcja wprowadzenia okoliczności, w których pracodawca, po konsultacji przeprowadzonej zgodnie z prawem krajowym, układami zbiorowymi lub praktyką może odroczyć udzielenie urlopu rodzicielskiego o rozsądny okres. Powodem byłoby to, że korzystanie z urlopu rodzicielskiego we wskazanym okresie poważnie zakłóciłoby właściwe funkcjonowanie pracodawcy. Pracodawcy w takiej sytuacji powinni przedstawić na piśmie uzasadnienie takiego odroczenia urlopu rodzicielskiego. Urlop ojcowski Wprowadzenie przez dyrektywę prawa do wykorzystania 10 dni roboczych wyłącznie dla ojca dziecka, któremu to urlop przysługuje z okazji narodzin dziecka. Do decyzji państwa członkowskiego jest czy wykorzystanie wspomnianego urlopu będzie możliwe częściowo także przed narodzinami dziecka i na elastycznych zasadach. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje już instytucję urlopu ojcowskiego. Ze wspomnianego urlopu może skorzystać pracownik-ojciec wychowujący dziecko. Te same przepisy znajdą zastosowanie także w razie przysposobienia. Na wykorzystanie urlopu ojcowskiego pracownik ma obecnie 24 miesiące od momentu urodzenia się dziecka. Wymiar tego urlopu to 2 tygodnie, przy czym w okres ten wlicza się także święta czy weekendy i może być podzielony na 2 części. Elastyczna organizacja czasu pracy Możliwość dostosowania przez pracownika jego organizacji pracy, w tym przez wykorzystanie pracy zdalnej, elastycznych rozkładów czasu pracy lub zmniejszenie wymiaru czasu pracy. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie wprowadzają niezbędne środki w celu zapewnienia, aby pracownicy i opiekunowie posiadający dzieci do określonego wieku (co najmniej do 8 lat)mieli prawo do występowania z wnioskiem o elastyczną organizację pracy. Czas trwania takiej elastycznej organizacji pracy może być w rozsądny sposób ograniczony. Obecnie ustawodawstwo polskie przewiduje w art. 142 KP, że na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Podstawa prawna:   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE Data: 15 marca 2022 r. [...]
13 lipca 2023Blog / Kredyty frankoweWyrok TSUE w sprawie C-520/21 – co z roszczeniami banków o bezumowne korzystanie z kapitału? Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiedział na pytanie warszawskiego sądu Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie w trybie odesłania prejudycjalnego zadał Trybunałowi następujące pytanie: „Czy art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich 1 , a także zasady skuteczności, pewności prawa i proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej przepisów krajowych, zgodnie z którą w przypadku uznania, że umowa kredytu zawarta przez bank i konsumenta jest od początku nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków umownych, strony oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych w wykonaniu tej umowy (bank – kapitału kredytu, konsument – rat, opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych) oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, mogą domagać się także jakichkolwiek innych świadczeń, w tym należności (w szczególności wynagrodzenia, odszkodowania, zwrotu kosztów lub waloryzacji świadczenia) z tytułu tego, że: spełniający świadczenie pieniężne został czasowo pozbawiony możliwości korzystania ze swoich pieniędzy, przez co utracił możliwość zainwestowania ich i osiągnięcia dzięki temu korzyści, spełniający świadczenie pieniężne poniósł koszty obsługi umowy kredytu i przekazania pieniędzy drugiej stronie, otrzymujący świadczenie pieniężne odniósł korzyść polegającą na tym, że mógł czasowo korzystać z cudzych pieniędzy, w tym mógł je zainwestować i dzięki temu uzyskać korzyści, otrzymujący świadczenie pieniężne czasowo miał możliwość korzystania z cudzych pieniędzy nieodpłatnie, co byłoby niemożliwe w warunkach rynkowych, wartość nabywcza pieniędzy spadła na skutek upływu czasu, co oznacza realną stratę dla spełniającego świadczenie pieniężne, czasowe udostępnienie pieniędzy do korzystania może zostać potraktowane jako spełnienie usługi, za którą spełniający świadczenie pieniężne nie otrzymał wynagrodzenia?” Zadane pytanie było szczególnie ważne dla większości kredytobiorców frankowych, ponieważ odpowiedź na nie mogła przełożyć się zarówno na rozstrzygnięcia w toczących się sprawach o unieważnienie umów frankowych, jak i sprawach wytoczonych przeciwko nich przez banki o przyznanie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Wielu kredytobiorców frankowych uzależniało wystąpienie z roszczeniem przeciwko bankom od wyroku wydanego przez TSUE. 15 czerwca 2023 roku TSUE orzekł, iż bankowi wynagrodzenie za korzystanie z kapitału nie przysługuje Zdaniem TSUE bank może żądać tylko zwrotu przekazanego kapitału kredytu oraz zapłaty odsetek liczonych od wezwania do zapłaty. Poza wyżej wymienionymi roszczeniami bankowi nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału, odszkodowanie, zwrot kosztów, czy waloryzacja świadczenia. TSUE stwierdził, że „wykładnia prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy, a tym samym otrzymania wynagrodzenia za korzystanie tego kapitału przez konsumenta, przyczyniłaby się do wyeliminowania odstraszającego skutku wywieranego na przedsiębiorców poprzez uznanie tej umowy za nieważną”. Co więcej – TSUE wprost stwierdził, że argumentacja banku, jakoby wskutek uznania jego roszczeń o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału za niedopuszczalne, konsument uzyskał „darmowy” kredyt stała w sprzeczności z przepisami dyrektywy 93/13. A co z roszczeniem kredytobiorcy frankowego wobec banku? Czy jemu należy się wynagrodzenie? Pytanie zadane zostało w sprawie wytoczonej przez kredytobiorcę frankowego przeciwko bankowi, w której kredytobiorca domaga się od banku wynagrodzenia za korzystanie z jego kapitału. TSUE stwierdził, że podstawowym założeniem dyrektywy 93/13 jest wywarcie odstraszającego skutku na przedsiębiorców stosujących nieuczciwe postanowienia w umowach zawieranych z konsumentami i zniechęcenie ich do stosowania takich praktyk w przyszłości. Powyższe dotyczy tylko przedsiębiorców o nie oznacza, że tego roszczenia wykraczające poza zwrot równowartość zapłaconych na rzecz banku kwot nie przysługuje kredytobiorcom – konsumentom. TSUE stwierdził bowiem, iż: „konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności”. Stabilność rynków finansowych wytłumaczeniem nieuczciwego działania banków? TSUE w wyroku z 15 czerwca 2023 r. wskazał, iż „argument dotyczący stabilności rynków finansowych nie ma znaczenia w ramach wykładni dyrektywy 93/13, która ma na celu ochronę konsumentów. Ponadto nie można dopuścić, by przedsiębiorcy mogli obejść cele realizowane przez dyrektywę 93/13 ze względu na zachowanie stabilności rynków finansowych. Do instytucji bankowych należy bowiem organizacja działalności w sposób zgodny z tą dyrektywą”. Banki nie mogą zatem zasłaniać się trudną sytuacją sektora bankowego, czy gigantycznymi stratami w sytuacji unieważnienia umowy kredytowej z uwagi na uznanie jej postanowień za nieuczciwe. Tym bardziej okoliczności te nie mogą przemawiać za uznaniem roszczeń banku o zrekompensowanie jego straty poniesionej wskutek stosowania niekorzystnych dla konsumenta postanowień. [...]
5 maja 2022BlogPracownik w czasie urlopu wychowawczego ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie. Jeżeli oczywiście nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W związku z powyższym zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej jest dopuszczalne w trakcie urlopu wychowawczego. W praktyce jeżeli umowa cywilnoprawna na urlopie wychowawczym przewiduje wykonywanie czynności przez kilka czy kilkanaście godzin tygodniowo.  Będziesz wtedy w stanie zorganizować łączenie urlopu wychowawczego z dodatkową pracą, a zlecenie nie powinno utrudniać sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby przebywające na urlopie wychowawczym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym pokrywanym z budżetu Państwa. Warunkiem jest brak posiadania innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Umowa cywilnoprawna na urlopie wychowawczym jest oddzielnym tytułem do ubezpieczeń. Zatem pracownik będzie podlegał obowiązkowi ubezpieczeń w związku z umową cywilnoprawną a nie obowiązkowym ubezpieczeniom pokrywanym ze środków budżetu Państwa. Obowiązek podjęcia dodatkowej pracy podczas urlopu wychowawczego należy zgłosić do swojego pracodawcy niezwłocznie.   Podstawa prawna: art. 186 ze zn. 2 § 1 ustawy Kodeks Pracy art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych   Data: 27 kwietnia 2022 r. [...]
9 lutego 2024BlogNiedawno minął rok od chwili ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym RP ustawy o fundacjach rodzinnych, która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nową jakość w postaci fundacji rodzinnych. Do tej pory istniały one w takich krajach jak Malta, Liechtenstein, Austria, Szwajcaria. Czym jest fundacja rodzinna i jak ją założyć? Fundacja rodzinna – czym jest i po co ją tworzyć? Jakie korzyści daje fundacja rodzinna? Fundacja rodzinna to obok istniejącego już zarządu sukcesyjnego, kolejne prawne narzędzie, które umożliwi pomnażanie kapitału rodzinnego oraz międzypokoleniowe przekazywanie władzy i majątku oraz zarządzanie nim zgodnie z wolą fundatora. Stanowi odpowiedź na problemy związane z rozdrobnieniem struktury własnościowej w spółkach z uwagi na dziedziczenie. Fundacja rodzinna ma być pomocnym narzędziem w planowaniu sukcesji rodzinnych biznesów. Działanie fundacji rodzinnej można sprowadzić do poniższego: fundatorzy, będący zazwyczaj  nestorami rodzinnych biznesów, wnoszą do fundacji rodzinnej majątek (przykładowo udziały w firmie rodzinnej). Od tej pory jedynym właścicielem tego majątku jest fundacja rodzinna, która po wpisie do rejestru fundacji rodzinnych nabywa osobowość prawną. Fundacja rodzinna nie miałaby jednak racji bytu bez istnienia beneficjentów. Beneficjenci to osoby wskazane przez fundatora, które w różny sposób określony szczegółowo w statucie fundacji rodzinnej czepią korzyści z majątku fundacji rodzinnej. Należy pamiętać, że fundację rodzinną można utworzyć wyłącznie w następujących celach: gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Zgodnie z art. 2 ustawy o fundacjach rodzinnych, cel ten musi być sprecyzowany w statucie fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna –  jak założyć?  Fundacja rodzinna może być założona na dwa sposoby: Za życia fundatora – w akcie założycielskim fundacji rodzinnej sporządzonym przed notariuszem (obligatoryjna forma aktu notarialnego). Wtedy też  powstaje fundacja rodzinna w organizacji (do chwili jej zarejestrowania w sądzie rejestrowym). W tym wypadku możliwe jest współistnienie więcej niż jednego fundatora. W testamencie sporządzonym przed notariuszem (obligatoryjna forma aktu notarialnego). Fundacja rodzinna w organizacji powstanie dopiero po śmierci fundatora, z chwilą ogłoszenia testamentu. Oczywiście, w tym przypadku fundacja będzie mieć tylko jednego fundatora. W obu przypadkach konieczne jest zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych w terminie 6 miesięcy, od odpowiednio, daty sporządzenia aktu założycielskiego albo daty ogłoszenia testamentu. W innym przypadku fundacja rodzinna w organizacji ulegnie rozwiązaniu. Fundacja rodzinna musi posiadać nazwę. Nazwa fundacji może być dowolnie wybranym słowem, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie formy prawnej „Fundacja Rodzinna”. Nie jest wskazane przedzielanie zwrotu „Fundacja Rodzinna” innymi słowami np. „Fundacja Iksińskich Rodzinna”. Zwrot ten może być umieszczony zarówno przed, jak i po nazwie własnej fundacji rodzinnej. Dopuszcza się używanie w obrocie skrótu formy prawnej w postaci „F.R.” Dla prawidłowego funkcjonowania fundacji rodzinnej niezbędny jest dobrze skonstruowany statut.  Statut powinien określać cele i zasady funkcjonowania fundacji rodzinnej,  m.in. kompetencje i zasady działania organów fundacji rodzinnej, beneficjentów lub sposób ich określenia, przysługujące im uprawnienia oraz zasady jego zmiany. Treść statutu poza elementami obligatoryjnymi może być dowolnie kształtowana przez fundatora. Pozwala to na dużą elastyczność założeń fundacji, niekiedy nawet stojących w całkowitej sprzeczności z ustawowymi zasadami prawa spadkowego. I tak w statucie pojawić się mogą zapisy dające fundatorowi dowolnie wybrane przez niego uprawnienia i przywileje osobiste. Fundacja nie może istnieć bez majątku. Fundator musi wnieść majątek w minimalnej wartości 100.000,00 złotych (wkład na pokrycie funduszu założycielskiego). Majątek, który można wnieść do fundacji rodzinnej obejmuje wszelkiego rodzaju aktywa np. nieruchomości, środki pieniężne, papiery wartościowe, a także udziały, akcje, prawa wspólnika w spółkach handlowych. W związku jednak z faktem, że wniesienie majątku jest elementem koniecznym do zaistnienia przed chwilą rejestracji fundacji rodzinnej, co do zasady, biorąc pod uwagę cel powstawania fundacji rodzinnych (i wartość, także sentymentalną, wnoszonych do nich aktywów) najczęściej spotykaną sytuacją jest gotówkowe pokrywanie przez fundatora wkładu w minimalnej wysokości wymaganej prawem. Majątek faktyczny, którego ochronie przyświeca cel powstania fundacji, wnoszony jest do niej dopiero w chwili, kiedy status prawny fundacji rodzinnej jest pewny – a więc po dacie jej rejestracji. Fundacja rodzinna – rejestracja Rejestr fundacji rodzinnych (odrębny od Krajowego Rejestru Sądowego) prowadzony jest przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru następuje na urzędowych formularzach. Do wniosku o wpis do rejestru należy dołączyć: akt założycielski, ewentualnie protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu (obydwa w formie aktu notarialnego), statut, dowód ustanowenia organów z wyszczególnieniem składu osobowego organów, oświadczenie fundatora o wniesieniu mienia na pokrycie funduszu założycielskiego, dane adresowe oraz zgody na pełnienie funkcji członków organów fundacji rodzinnej (również członków zgromadzenia beneficjentów), a w przypadku członków zarządu również zaświadczenia o ich niekaralności. Wniosek podlega opłacie w wysokości 500 zł. Uprawnionym do zgłoszenia fundacji rodzinnej do rejestru jest fundator, a w przypadku fundacji rodzinnej powołanej w testamencie członkowie zarządu. W tym wypadku wniosek musi zostać złożony w terminie 6 miesięcy od powstania fundacji rodzinnej w organizacji (tutaj z chwilą ogłoszenia testamentu). Fundacje rodzinne powinny uzyskać także numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz wpis do rejestru gospodarki narodowej (REGON). Co istotne, inaczej niż w przypadku podmiotów rejestrowanych w KRS, nie nastąpi automatyczne nadanie numeru NIP i REGON fundacji rodzinnej wpisanej do rejestru fundacji rodzinnych, dlatego też należy pamiętać o samodzielnym złożeniu stosownych wniosków. Kogo trzeba wpisać w Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych? Fundacja rodzinna ma obowiązek zgłaszać (i aktualizować) informacje o swoich beneficjentach rzeczywistych.  Co zaskakujące, beneficjentami rzeczywistymi fundacji rodzinnej nie są wyłącznie je beneficjenci ale także jej fundatorzy i członkowie organów fundacji rodzinnej. W przypadku małoletnich beneficjentów do CRBR należy zgłosić również ich przedstawicieli ustawowych. Termin na zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych do CRBR wynosi 14 dni od daty utworzenia fundacji rodzinnej. Z uwagi na ożywioną dyskusję w doktrynie nt. rozumienia tego przepisu (czy jest to 14 dni od zawiązania fundacji rodzinnej czy od jej wpisu w rejestrze), należy przyjąć opcję bezpieczną czyli 14 dni od zawiązania fundacji rodzinnej, tym bardziej, że przed wpisem fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych konieczne będzie utworzenie dla niej rachunku bankowego, a wymogi poszczególnych banków w tym zakresie i tak zmuszać będą do zidentyfikowania beneficjentów rzeczywistych fundacji rodzinnej jeszcze przed jej zarejestrowaniem. [...]
25 lipca 2023BlogOsoba mieszkająca w wynajmowanym mieszkaniu może przeprowadzić prace lub zakupić sprzęty, których rezultatem może być zwiększenie wartości nieruchomości. Warto jednak pamiętać, że po zakończeniu umowy najmu, zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, należy te ulepszenia rozliczyć. Sprawdź, jakie modyfikacje zwiększają rynkową wartość lokalu i dowiedz się, jakie są możliwości ich rozliczania. Umowa najmu – podstawy prawne Podstawowym dokumentem regulującym prawa oraz obowiązki wynajmującego i najemcy jest umowa najmu. Jej treść musi być zgodna z postanowieniami Kodeksu cywilnego, który reguluje kwestie dotyczące wzajemnych relacji gospodarczych, do których bez wątpienia zalicza się wynajem mieszkania. Drugim aktem prawnym, który reguluje relacje na linii wynajmujący – najemca, jest obowiązująca od 2001 roku ustawa o najmie lokali i ochronie praw lokatorów, w której znajdują się zapisy dotyczące m.in. dokonywania ulepszeń w wynajmowanym mieszkaniu. Czym są ulepszenia w ramach najmu lokali? Modyfikacje oraz usprawnienia w lokalach mieszkalnych mogą być dokonywane zarówno w przypadku umów najmu zawieranych na czas określony, jak i bezterminowo. Poprzez ulepszenie rozumiane jest poniesienie przez najemcę nakładów, które finalnie zwiększają wartość lub funkcjonalność nieruchomości, a więc m.in.: wykonanie istotnych prac modernizacyjnych, zakup dodatkowego sprzętu, usunięcie usterki lub awarii, która nie wchodzi w zakres obowiązków najemcy. Warto zwrócić uwagę na fakt, że do grupy tej zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów oraz przepisami k.c. nie są zaliczane drobne zakupy, ani bieżące prace związane z utrzymaniem lokalu, np. odmalowanie ścian, czy wymiana żarówki, uszczelki. Ustawodawca kwalifikuje je bowiem jako nakłady koniecznie, bez których mieszkanie będące przedmiotem najmu nie byłoby zdatne do użytku. Rozliczanie ulepszeń w świetle przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów W świetle obowiązujących przepisów prawa najemca oraz wynajmujący zobowiązani są do rozliczenia wydatków poniesionych na ulepszenie lokalu. Wynika to z faktu, że wykonane prace lub doposażenie nieruchomości powodują wzrost jej wartości rynkowej. Ochrona lokatorów, wynikająca z zapisów przywołanej wcześniej ustawy z 2001 roku, zakłada, że wynajmujący zrekompensuje najemcy poniesione koszty. Można tego dokonać na trzy sposoby: Lokator pozostawia właścicielowi ulepszenia za uzgodnioną opłatą. Najemca usuwa modyfikacje, przywracając lokal do stanu sprzed najmu. Ulepszenia przechodzą na rzecz właściciela, bez konieczności zwrotu kosztów. Wybór sposobu rozliczenia pozostaje w kwestii stron, które mogą uregulować go w ramach osobnej umowy. Dokonywanie ulepszeń w lokalu mieszkalnym a zgoda wynajmującego Biorąc pod uwagę fakt, iż ewentualne modyfikacje mogą ingerować w wynajmowany lokal, kwestię ich wprowadzania najlepiej uregulować w umowie najmu. W tym przypadku ochrona praw lokatorów zwykle sprowadza się do zapisu, mówiącego o tym, że najemca może dokonywać ulepszeń zwiększających wartość nieruchomości wyłącznie za zgodą wynajmującego. Warto pamiętać również o tym, że samowolne dokonywanie usprawnień może w takim przypadku stanowić poważną przesłankę do rozwiązania umowy najmu. [...]
1 maja 2023BlogPrawo spadkowe szczegółowo określa zasady regulujące kwestie przekazywania majątku po zmarłym. W przypadku osób ubezwłasnowolnionych w stopniu całkowitym, wobec których nie zastosowano wydziedziczenia, a które często nie są w stanie mieszkać same i nie mogą zarządzać swoimi sprawami, sytuacja staje się dość skomplikowana. Dowiedz się, czy ograniczona zdolność do czynności prawnych może wpływać na dziedziczenie. Zdolność prawna, a zdolność do czynności prawnych W polskim porządku prawnym instytucja całkowitego ubezwłasnowolnienia może zostać zastosowana w przypadku osoby niezdolnej by np. samodzielnie mieszkać, czy zarządzać swoimi finansami. Jednocześnie prawo umożliwia ustanowienie opiekuna lub kuratora dla kogoś takiego. Jego podstawowym zadaniem jest reprezentowanie ubezwłasnowolnionego i podejmowanie w jego imieniu decyzji, mających jak najlepiej chronić jego interesy. Warto w tym miejscu wskazać uwagę na fakt, iż osoba ubezwłasnowolniona nie ma zdolności do wykonywania czynności prawnych, natomiast zachowuje zdolność prawną. Ta subtelna różnica okazuje się mieć znaczenie fundamentalne. Człowiek nawet po ubezwłasnowolnieniu nadal może być podmiotem praw i obowiązków. To z kolei oznacza, że może m.in. odziedziczyć nieruchomość po zmarłym i w niej mieszkać, inaczej niż w przypadku całkowitego wydziedziczenia. Co istotne, prawo to dotyczy zarówno dziedziczenia ustawowego, jak i testamentowego. Zarząd majątkiem osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej Zasadne natomiast wydaje się inne pytanie: skoro zastanawiamy się, czy osoba ubezwłasnowolniona może mieszkać sama, to czy będzie w stanie rozsądnie zarządzać odziedziczonym przez siebie majątkiem? I w jaki sposób utrata zdolności do czynności prawnych – choć nie jest wydziedziczeniem – wpływa na swobodę rozporządzania spadkiem? Biorąc pod uwagę fakt, że decyzje podejmowane po ubezwłasnowolnieniu nie mają mocy prawnej, taki spadkobierca musi mieć ustanowionego opiekuna prawnego, który w jego imieniu sam będzie zarządzać spadkiem. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż na wszystkie istotne decyzje dotyczące majątku osoby ubezwłasnowolnionej, przekraczające tzw. zwykły zarząd, takie jak: nabycie, zbycie lub dzierżawa nieruchomości, kupno bądź sprzedaż przedsiębiorstwa zarobkowego, dokonywanie darowizn, zrzeczenie się dziedziczenia, całkowite wydziedziczenie bądź sporządzenie testamentu, poręczenia lub przyjęcia cudzych długów, przekazanie przez opiekuna zarządzania majątkiem komuś innemu, jej prawny opiekun – niezależnie od tego, czy mieszka razem z nią czy osobno – musi uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego, zgodnie z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Osoba ubezwłasnowolniona a udział w sprawie spadkowej W toku postępowania spadkowego interesy spadkobiercy bez zdolności do czynności prawnych, który nie uległ wydziedziczeniu reprezentowane muszą być przez prawnego opiekuna bądź powołanego w tym celu pełnomocnika. Dotyczy to zarówno procedury o stwierdzenie nabycia spadku, jak i jego podziału. Doświadczony prawnik z pewnością będzie cennym wsparciem w sprawie spadkowej, chroniąc osobę ubezwłasnowolnioną, która mieszka sama lub z opiekunem przed takimi zagrożeniami jak wydziedziczenie całkowite czy naruszenie jej majątkowych praw przez pozostałych spadkobierców. [...]